Шырав: лăкăр

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

лăкăр

I. диал.
мыс, стрелка
лăкăрта хурама ӳсет — на мысу растет вяз

лăкăр

II. диал.
грыжа

лăкăр-лакăр

1.
подражание дребезжанию, тарахтенью
тумхахлă çул çинче грузовик лăкăр-лакăр туса пырать — грузовик, тарахтя, едет по неровной дороге

лăкăр-лăкăр

подражание бурлению, бульканью, клокотанию
яшка лăкăр-лăкăр туса вĕрет — суп кипит с бульканьем

лĕкĕр

II.

1.
то же, что лăкăр

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

лăкăр

(лы̆гы̆р), то же, что лăкă-лăкă? || De crepitus ventris. N. Йăкрашки (jы̃гра) конĕпех лăкăр-лăкăр пăсарать (Сказка о старике). || Подр. звукам в горле удавливаемого. Альш. Арăме (жена старика): лăкăр-лăкăр тăват, тет (когда старик тащил старуху на подволоку, захлеснув петлею за шею). N. Карчакĕ лăкăр-лăкăр! тăвать (давится), тет. || Подр. сильному кипению. Тюрл. Лăкăр-лакăр туса вĕрет (лăкăртатса). Ск. и пред. 107. Лăкăр-лăкăр пăтранса, вĕрет тамăк хуранĕ. || Подр. мешанию заварихи. N. Лăкăр-лăкăр çавраççĕ (во время нимĕр лăкани, когда мешают её). || N. † Лăкăр-лăкăр ленкессем лупас айне çакрăмăр.

лăкăр

(лы̆гы̆р), грыжа, вызывающая увеличение testiculorum. Городище. || Нюш-к. Пĕр карчăк лăкăр айĕнче ташлать. (Загадка; отгадка неизв.).

лăкăртат

(лы̆гы̆рдат, лы̆ҕы̆рдат δыы), издавать звук лăкăр. Чума. Сывланă чухне упки лăкăртатнă. N. Лăкăртатса калаçат (особый разговор горлом: вязкий, несколько дерябистый, но более звонкий). || Кипеть. Çĕнтерчĕ 5. Пăтти лăкăртатнипе пушшех, çиес килет. || Тюрл. Ачасĕм чĕрĕп патне (к ёжу) пыраççĕ те, она патакпа тĕртеççĕ: пăтă лепе (= лепле, епле) вĕрет? кала-ха, теççĕ. Хăй тĕллĕн лăкăртатса выртать о (= вăл). || Болтать вздор. Пшкрт. Лăкăртатса ларатпăр, ĕçне туимеспĕр (= тăваймастпăр). Орау. Мĕн лăкăртатса суйса ларас! (рассусоливать). Ib. Ан лăкăртатсам! Ну тебя! (отвяжись, не говори). || Икать. Орау. См. лăкăртăк.

лĕкĕр

(лэ̆гэ̆р) подр. хихиканью. ЧП. Лĕкĕр-лĕкĕр кул (не сильно, жидко и не звонко). К.-Кушки. † Ах, хăтаçăм Иван пур: хулăн укçи илнĕ чух лĕкĕр-лĕкĕр култăн-и? (получая вено за дочь). Якейк. Лĕкĕр-лĕкĕр (лэ̃гэ̃р) — тоньше чем лăкăр-лăкăр.

уç

оç, открывать, отворять; раскрывать. Ал. цв. 7. Тĕлĕнсе тăрсан-тăрсан, уçса хунă сарлака хапхаран пит аслă карташне кĕрет. О сохр. здор. Кĕпе вĕççĕнех уçса янă чӳрече умĕнче пăртак тăрсан та, нимĕн те пулмĕ. N. † Оничере тил выртать, Китай тотри витĕнсе; Киттай тотрине çил уçать, пирĕн çылăха торă каçарать. N. Ачасем ирех тăраççĕ те, каç пулачченех, шусем уçса, пĕчĕк армансем туса, выляса çӳрсççĕ. Орау. Эпĕ пынă чухне чӳречине уççа тăрачч вăл (открывая окно). Хыпар № 2, 1906. Вĕсем — хута вĕренсе тăн-пуçа уçни анчах çынна пурăнăç çулне уçса, пурăнăç йĕркине кăтартса парса, пурăнма çăмăллатнине пит хытă ăнланса илнĕ. Орау. Масар çинче, вăрăсем вилнĕ çынна пытарнă шăтăксе виçĕ шăтăка уçнă, тит. Воры раскопали три могилы. Н. Якушк. † Хăта хапхи вырăсла, сывлăшпа уçрăмăр, çавра çилпе хупрăмăр. (Свад. п.). М. Васильев. Порăкне усса калать. Лашман. Сăрлă арчан уççи кĕмĕл, уçмасăрах уçăлса тăраçке. Ай-хай, ах та миллай, хамăр савни, курмасăрах кулса тăраçке. Собр. 56°. Шыва уçса ямасăр, арман авăрмасть. (Послов.). N. † Тулса çитнĕ кӳллине уççа яма састуи çук. Тайба Т. Çӳлĕ тусем çннче çил арман, çилсем уçат вĕсен çунатне. Г. Т. Тимоф. Уçа-уçа пăхать. Перелистывает и просматривает (книгу). . Уçа-уçа пырать. Перелистывает. Сред. Юм. Лавкка усас, отпереть лавку. IЬ. Лавкка уçнă. Открыл ставку. Хыпар. 13. 1906. Земствон пуринчен йывăр ĕçĕ вăл, ялта халăх валли кĕнеке вуламалли çурт уçасси. || Поднимать новь. Изамб. Т. Анчах çĕр сахаллине çереме уççа пĕтереççĕ. Рак. Çерем уççа вир акрăм. Изамб. Т. Ку çаранта утă пит лайăхах пулмасть, çавăнпа ăна уçса тырă акас терĕçĕ. || Открываться (кому-нибудь), т. е. открывать свои тайные помыслы. Полтава 54. Çук, эс кала чун уçса (откровенно), калла-малла, ан калаç. IЬ. Чунне уçса калаçать. || Разрешать. Хыпар № 8, 1906. Сутра пур ĕçе те, присяжныйсемпе тĕплесе пĕлсе, тĕрĕс татса уçтăр. || Поставить на ноги (в материальном отношении). Сред. Юм. Эп уçрăм она, хампа пĕрле ертсе çӳресе. Благодаря мне он поправил свою жизнь. || Разъяснить. Орау. Ĕлĕк вăл лăкăр-лăкăр анчах калаçнă, тет, нихçан сăмахне уççа (ясно, понятно) калаçаймаçчĕ, тет. IЬ. Сăмахна чипер каласа, пире ĕçе уççа пар-ха эсĕ. Скажи определенно о деле, толком. || Вырубать (лес). Череп. || Расчищать. Изамб. Т. Малтан итем варрине уçаççĕ (для молотьбы). || Освежать. Сивĕ шыв уçса ярать. Холодная водя освежает. † Альш. Шухăшласа-тĕлĕнсе ларнă чухне, ман шухăшăмсене юрă уçрĕ. || Давать отраду легкость. Тайба. Т. † Пирĕнех те хуйхăлă чĕресене юрă юрласан уçать çавсене. Кĕвĕсем. Пусма кĕпе пит пусать, хăмаç кĕпе пит уçать; тантăш тана килмесен, ĕмĕр хуйхи пит пусать; тантăш тана килсессĕн, ĕмĕр хуйха пит уçать. || Просветить. Янш.-Норв. Эсир ăна илсен (девушку в замужество за сына) вăл сирĕн куçа уçса ямалла: епле унăн таврашĕсем чечен! хăçан вăл хĕрлĕ кепесĕр çӳрени пур? Расчесать. Сборн. Кăтра çӳçлĕ çынна йăс турасăр уçас çук теççĕ. (Пословица). || Раскрыть (т. е. сделать явным). Шурăм-п. № 4. Кам вăрланă пулсан та, Микула турă уçса пар; Ишеке кайсан, çурта лартăн. Киремет, эсĕ те пулин уçса пар. Сана юсман пăтти пĕçерсе, кĕпер айне кайса, лартăп. — Сложные с «уçă» см. уçă, оçă.

Çавăн пекех пăхăр:

лăкă-лăках лăкă-лакă лăкăл-лакăл лăкăлтат « лăкăр » лăкăр-лăкăр лăкăр-лакăр лăкăрт лăкăрт-лакăрт лăкăртăк

лăкăр
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org