Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

хăйпăнтар

то же, что хăйпăт 1.

хăйпăт

1.
отделять, отклеивать, отрывать
отдирать прост.
хăйпăтса ил — содрать, сорвать
хаçата хÿме çумĕнчен хăйпăтса ил — сорвать газету со стены
шпалера хăйпăтса ил — отодрать обои

хăйпăт

2. разг.
сдирать (деньги)
заламывать (цену)
нимшĕнех укçа хăйпăт — содрать деньги ни за что

хăйпăттар

понуд. от хăйпăт

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

хăйпăт

(хы̆jбы̆т), отщепывать, отрывать, отлеплять, отковыривать, отколоть. Ыраш 28. Икĕ трактăр васкасах хулăм çереме тӳшеке çавăрса-çавăра пăрахнă пек хăйпăтаççĕ. Т. II. Загадки. Пĕри йĕр тăвать, тепĕри хăйпăтать. (Ака пуçин шăрчĕ йĕр тăвать, тĕренĕ хăйпăтать). Ib. Ывăлĕ йĕр туса пырать, ашшĕ хăйпăтса пырать. (Ака пуçин шăрчĕпе тĕренĕ). Сред. Юм. Пăртак çиç çôрлса тăракан япалана пĕтĕмпех çорса кăларсан вара хăйпăтса кăларчĕ теççĕ. Хорачка. Моклашкаран хăйпăтса исе (торпас). || Сдирать (деньги), облапошивать. В. Олг. || Украсть (метаф.). Шашкар. || См. хăпăт.

хăпăт

(хŏбŏт), оторвать. N. Хăпăт = хăйпăт. КС. Çыру марккине хăпăтса илнĕ. Ib. Кĕсене хăпăтас, снять. Скотолеч. 18. Пĕр сехетрен вăл тăма хăпăтса пăрахас пулать. N. Чĕлхине пăр çумĕнчен хăпăтса тарнă. Хурамал. Икĕ япала пĕр çĕре çыпçăннă пулсан, ăна хăпăтас пулать теççĕ. Стена çумĕнчен хут хăпăтса илтĕм. ЧП. Хĕрсем хыççăн çӳресе аттăм тĕпне хăпăтрăм. Толст. Ниепле те Булькана хăнчен хăпăтаймасть (медведь). || Отломить. || Съесть. Микушк. Лешсем çывăрсан, Йăван хăпăтса ячĕ, тет, хур ашне, аран хашкаса выртать; тет. || Снимать. КС. Юман хуйăрисене хăпăтрăмăр. Снимали верхнюю часть коры старого дуба. || Употребляется в сочетаний с сехре. КС. Сехреме хăпăтрĕ, испугал. N. Çавă пирĕн сехрене хăпăтать. См. хăптар.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

выцарапать

сов. 1. что чавса кăлар; выцарапать глаза куçсене чавса кăлар; 2. кого-что, перен. разг. (с трудом получить) хăйпăт, хăйпăтса ил; 3. что (нацарапать) чăрмала, чĕр, чăрмаласа (е чĕрсе) çыр; выцарапать надпись ножом на стене стена çине çĕçĕпе чăрмаласа çыр.

задрать

сов. 1. что, разг. (поднять) çĕкле, тăрат, каçăрт; задрать хвост хӳрене тăрат; задрать голову пуçа каçăрт; 2. что, разг. (загнув, поднять что-л.) çĕкле, тавăр; задрать подол рубашки кĕпе аркине çĕкле; 3. что (надрезав, надорвав загнуть) уйăр, сӳ, хăйпăт, висте; задрать кору хупă уйăр; 4. кого (убить, растерзать) çурса тăк, тулласа тăк; медведь задрал корову упа ĕнене çурса тăкнă; 5. кого, уст. (запороть) ват, хĕне (пушăпа, хулăпа);◇ задрать нос сăмсана каçăрт.

отбить

сов. 1. что (отколоть) кат, хăйпăт; отбить ручку у чайника чейник аврине катса пăрах; 2. что (отбросить) хирĕç (е каялла) çапса яр; отбить мяч мечĕке каялла çапса яр; 3. кого-что (отразить) сирсе яр, хăваласа яр; отбить атаку атакăна сирсе яр; 4. кого-что (отнять с боем) туртса ил (каялла); отбить город хулана каялла туртса ил; 5. кого-что, разг. (отделить от общей массы) уйăр, уйăрса ил; отбить от стада кĕтӳрен уйăрса ил; 6. кого, разг. (привлечь к себе) туртса ил, çавăр (ху енне); отбить невесту хĕр туртса ил; 7. что, разг. (заглушить, уничтожить запах, привкус и т. п.) пĕтер, пусар, чакар; 8. что, разг. (уничтожить желание, охоту) сӳнтер, пĕтер, пĕтерсе хур; 9. что (повредить) амант; отбить руку алла амант; 10. что тупта; отбить косу çава тупта; 11. что (обозначить ударами) шаккаса шутла (е кăтарт); отбить такт такта шаккаса кăтарт.

отслоить

сов. что сийĕн-сийĕн уйăр (е висте, хăйпăт), хăйпăтса ил.

расклеить

сов. что 1. (разъединить) уйăр, уйăрса ил, хăйпăт, хăйпăтса ил; расклеить конверт канверта уйăр; 2. (наклеить на многих листах) çыпăçтарса тух; расклеить листовки листовкăсем çыпăçтарса тух.

Çавăн пекех пăхăр: