Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

актив

I.
актив
класс активĕ — актив класса
партипе хуçалăх активĕ — партййно-хозяйственный актив
актив пухăвĕ — собрание актива
актив чăмăрта — сколотить актив

буржуази

буржуазный
вак буржуази — мелкая буржуазия
монополиллĕ буржуази — монополистическая буржуазия
нациллĕ буржуази — национальная буржуазия
шултра буржуази — крупная буржуазия
буржуази идеологийĕ — буржуазная идеология
буржуази класĕ — класс буржуазии

вăй

5. обычно мн.
силы
демократи вăйĕсем — демократические силы
класс вăйĕсен шайлашăвĕ — соотношение классовых сил
хĕçпăшаллă вăйсем — вооруженные силы

виççĕмĕш

числ. порядк.
третий
виççĕмĕш клас — третий класс
пĕрре виççĕмĕш — (одна) треть, третья часть
вăл килйышри виççĕмĕш ывăл — он третий сын в семье

вулав

читальный
вулав каçĕ — вечер чтения
класс тулашĕнчи вулав — внеклассное чтение
вулав залĕ — читальный зал
вулав çурчĕ — изба-читальня

вуннăмĕш

числ. порядк.
десятый
вуннăмĕш класс — десятый класс

журнал

2.
журнал
дежурство журналĕ — журнал дежурства
класс журналĕ — классный журнал
журнала çырса хур — записать в журнале

заняти

занятие
аудиторири заняти — аудиторное занятие
класс тулашĕнчи занятисем — внеклассные занятия
кружок занятийĕсем — кружковые занятия, занятия кружка
политика занятийĕсем — политические занятия
практика занятийĕсем — практические занятия
тактика занятийĕсем — тактические занятия
заняти ирттер — проводить занятия
занятисене çӳре — ходить на занятия

интерес

2.
интерес (усă)
класс кăсăкĕсем — классовые интересы
уйрăм çын кăсăкĕсем общество интересĕсемпе килĕшсе тăни — сочетание личных   интересов с интересами общества

капиталист

капиталистический
капиталистсен класĕ — ист. класс капиталистов

кар

III.

1.
одновременно, быстро и дружно
ĕçе кар тух — дружно приняться за работу
вĕрентекен класа кĕрсен, ачасем кар тăчĕç — когда в класс вошел учитель, дети дружно встали

каюта

каютный
пĕрремĕш класс каюти — каюта первого класса
тăватă вырăнлă каюта — четырехместная каюта

кăна

3. союз
как только, лишь, едва
класа кĕтĕм кăна, мана ачасем сырса та илчĕç — только я вошел в класс, как меня окружили дети

кĕрешӳ

1.
борьба
противоборство
идеологи кĕрешĕвĕ — идеологическая борьба
класс кĕрешĕвĕ — классовая борьба
политика кĕрешĕвĕ — политическая борьба
стачка кĕрешĕвĕ — стачечная борьба
çивĕч кĕрешӳ — острая, упорная борьба
пĕтĕм тĕнчери миршĕн пыракан кĕрешӳ — борьба за мир во всем мире
кĕрешӳ ялавĕ — знамя борьбы
кĕрешĕве хутшăн — включиться в борьбу, участвовать в борьбе
кĕрешӳре пиçĕх — закаляться в борьбе

класс

I. полит.
класс

класс

классовый
рабочисен класĕ — ист. рабочий класс
хресченсен класĕ — класс крестьян
буржуалла обществăри антагонизмлă классем — ист. антагонистические классы в буржуазном обществе
класс кĕрешĕвĕ — классовая борьба
класс тăшманĕ — классовый враг
общество классем çине пайланни — разделение общества на классы
классем пуçланичченхи общество — ист. доклассовое общество

класс

II.

1.
класс

класс

классный
класс журналĕ — классный журнал
класс руководителĕ — классный руководитель
пĕрремĕш классра вĕренекен — ученик (ученица) первого класса
пĕр классра вĕренекенсем — одноклассники
классран класса куçса пыр — переходить из класса в класс

класс

2.
класс

класс

классный
пысăк класс — большой класс
класс алăкĕ — классная дверь
класс доски — классная доска

класс

3.
класс (уйрăм, ушкăн)
сĕтпе ӳстерекенсен класĕ — класс млекопитающих

класс

4.
класс (шай, разряд)
пĕрремĕш класс каюти — каюта первого класса
пĕрремĕш класс летчикĕ — летчик первого класса

композици

композиция (мусăк хывмалли теори)
композици класĕ — класс композиции

куç

II. глаг.

1.
перемещаться — перевод зависит от контекста:
двигаться, передвигаться, переходить, переезжать, перебираться и т. д.

куçса кай — переехать, переселиться (отсюда)
çĕнĕ çĕрсем çине куçса кай — переселиться на новые земли
куçса кил — переехать, переселиться (сюда)
вăр пурăнма пирĕн пата куçса килчĕ — он переехал жить к нам

куçса лар —
1) передвинуться, пересесть
çывăхарах куçса лар — подсесть поближе
2) переселиться (в пределах одного села, района)
куçса пыр — переходить, передвигаться

класран класа куçса пыр — переходить из класса в класс
сулăмпа куçса пыр — двигаться по инерции
куçса çӳре — переходить, переезжать с места на место, кочевать
куçса çӳрекен библиотека — уст. передвижная библиотека
куçса çӳрекен халăх — кочевой народ, кочевники
урăх ĕçе куç — перейти на другую работу
чир ӳпкене куçрĕ — болезнь перешла на легкие

объективизм

1. филос.
объективизм (пулăсене класс позицийĕсенчен хакласран пăрăнакан суя объективлăх)

пӳлĕм

комнатный
ача-пăча пӳлĕмĕ — детская комната, детская
дежурнăй пӳлĕм — дежурная комната, дежурная
витĕр çурекен пӳлĕм — проходная комната
класс пӳлĕмĕ — классное помещение
председатель пӳлĕмĕ — кабинет председателя
юнашар пӳлĕм — соседняя комната
пӳлĕм алăкĕ — комнатная дверь
пӳлĕмри ӳсентăрансем — комнатные растения

рабочи

сущ. и прил.
рабочий
квалификациллĕ рабочи — квалифицированный рабочий
ялхуçалă храбочиĕсем — сельскохозяйственные рабочие
рабочи класĕ — рабочий класс
рабочи сали — рабочий поселок
рабочисен тĕрĕслевĕ — рабочий контроль
рабочисен юхăмĕ — рабочее движение
çамрăк рабочисен шкулĕ — школа рабочей молодежи

руководитель

руководительский
партипе правительство руководителĕсем — руководители партии и правительства
класс руководителĕ — классный руководитель
кружок руководителĕ — руководитель кружка
пай руководителĕ — руководитель отдела

сийленӳ

расслоение
обществăн класс сийленĕвĕ — классовое расслоение общества

синдикализм

полит.
синдикализм (пролетариатăн класс кĕрешĕвне йышăнман оппортунистла юхăм)

синдикалистский

соглашатель

полит.
соглашатель (класс тăшманĕпе килĕшӳ тăвакан)

туйăмлăх

2.
чутье, чувство, интуиция
класс туйăмлăхĕ — ист. классовое чутье

тупсăм

1.
сущность, суть, смысл
ĕç тупсăмĕ — суть дела
класс кĕрешĕвĕн тупсăмĕ — сущность классовой борьбы
тупсăмне туп — понять сущность, разгадать

уйрăмлăх

различительный
класс уйрăмлăхĕсем — классовые различия
нимĕнле уйрăмлăх та çук — нет никакой разницы

улттăмĕш

шестой
улттăмĕш çул — шестой год
пĕрре улттăмĕш — одна шестая
вăл улттăмĕш класа куçрĕ — он перешел в шестой класс

хатĕрлев

подготовительный
хатĕрлев класĕ — подготовительный класс
хатĕрлев факультечĕ — подготовительный факультет

хĕçпăшал

2. перен.
орудие, оружие
класс кĕрешĕвĕн хĕçпăшалĕ — орудие классовой борьбы
пичет — пирĕн партин хăватлă хĕçпăшалĕ  —  печать — могучее оружие нашей партии

эксплуататор

эксплуататорский
эксплуататорсен класĕ — класс эксплуататоров
эксплуататорсене хирĕç кĕреш — бороться против эксплуататоров

хирĕçӳ

1.
противоречие, разногласие
класс хирĕçтерĕвĕсем — классовые противоречия
пирĕн хушăра хирĕçтерӳ пулман — между нами не было разногласий

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

Торхан

яз. имя мужч. Сред. Юм., Чешлама, || Назв. чув. селений, напр.: д. Торхан, Красно-Чет. и Шумерл. р. р. (Тарханы); д. Карабаевой (Турхан), б. Буинского у. и др. Собр. Турхан уйне тул акрăм. || Привилегированный класс, тарханы. N. Пур те пур унăн, нимрен те кая мар, паттăр турхан пек пурăнать килĕнче.

куç хыв

смотреть проницательно; высмотреть, заприметить. МПП. † Ырă çынна ыр çын тиеççĕ, хăйсем çине куçсем хываççĕ (= хытă тилмĕрсе пăхаççĕ). Ib. Ан кăлар тьыхуна витерен, хӳме виттĕр пăхса куç хывĕç. Б. Крышки. Вăл ман класа куç хывнă. Он заприметил мой класс (предназначил для чего-нибудь). Юрк. Аслă йăмăкăма куç хыврĕç. Хурамал. † Вăрман виттĕр тухнă чух, тухнă чух, пĕр йывăçа куç хыврăм, куç хыврăм: касса каймĕçин, лайăхчĕ, лайахчĕ. N. Вăрман варĕнче сар чечек, ӳснĕ-ӳсмен куç хыврĕç; пирĕн пичче хĕрĕне (= хĕрне) ӳснĕ-ӳсмен куç хыврĕç. С. Айб. † Пуян хĕрне куç хыврăм, тухса каймин, лайăхчĕ. АПП. † Çак ялти сарă хĕре куç хывни сакăр çул: каят, тесен, чунăм çук, парса илме мулăм çук. || Внушить, заставить видеть на яву, чего не может быть (говорят о фокусниках, о спектакле). Н. Р. Романов. || Делать ямку (в каше). Ст. Чек. Унтан вара хăпарту, пăтă пĕçерсе, куç хывса, «ĕне çуратан пăтти» тăватчĕç.

клас

(клас), класс; урок. N. Клас пĕтсессĕн, клас пуçланать. || Общественный класс.

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

буржуазия

сущ.жен.
буржуази (капитализм чухне пуçпулса тăракан класс); мелкая буржуазия вак буржуази

внеклассный

прил.
класс тулашĕнчи; внеклассные мероприятия класс тулашĕнчи ĕçсем

дружный

прил. (син. единодушный; ант. враждебный), дружно нареч.
туслă, килĕшӳллĕ, çураçуллă; дружный класс туслă класс; работать дружно килĕштерсе ĕçле

журнал

сущ.муж.
1. журнал (паллă хушăран тухса тăракан кăларăм); детский журнал ача-пăча журналĕ; общественно-политический журнал обществăпа политика журналĕ; редакция журнала журнал редакцийĕ
2. журнал, кĕнеке (ĕç çинчен çырса пымалли); классный журнал класс журналĕ; журнал наблюдений за погодой çанталăк сăнавĕсен кĕнеки

идеология

сущ.жен.
шухăшлăх (общество е пĕр-пĕр класс, ушкăн ăс-тăнĕнчи шухăшсен пуххи)

кабинет

сущ.муж.
1. ĕç пӳлĕмĕ; кабинет директора директорăн ĕç пулĕмĕ
2. кабинет (пĕр-пĕр предметпа ĕçлемелли класс); кабинет информатики информатика кабинечĕ

класс

1. сущ.муж.
класс (обществăри çынсен пĕрешкел кăсăксемпе пĕрлешсе тăракан пысăк ушкăне); рабочий класс рабочи класс

класс

2. сущ.муж.
1. класс (вĕренекенсен ушкăнĕ; вĕсем ларакан пӳлĕм); учащиеся младших классов кĕçĕн классенче вĕренекенсем; переходить из класса в класс класран класа куç
2. (син. категория, подразделение) ушкăн; тĕс; классы морских судов тинĕс карапĕсен тĕсĕсем; класс млекопитающих сĕтпе ӳстерекенсен ушкăнĕ (биологире)

классный

прил.
1. класс -ĕ; классный журнал класс журналĕ
2. (син. замечательный) чаплă, паха, питĕ лайăх; классный хоккеист чаплă хоккеист

классовый

прил.
класс; классовые интересы рабочих рабочисен класс интересĕсем

композиция

сущ.жен.
1. тытăм (кăткăс япалан пайĕсем пĕр-пĕринпе шайлашса тăни); композиция романа роман тытăмĕ
2. композици (кăткăс тытăмлă ӳнер хайлавĕ); скульптурная композиция скульптура композицийĕ
3. композици, хайлавлăх (кĕвĕ хывас ĕçĕн теорийĕ); класс композиции в консерватории консерваторири композици класĕ

перевести

глаг. сов.
1. кого çавăтса каçар; каçарса яр; перевести детей через улицу ачасене урам урлă каçарса яр
2. что куçар; перевести рассказ с английского языка на русский калава акăлчанларан вырăсла куçар
3. кого-что хускат, куçар; перевести стрелки часов сехет йĕпписене куçар; перевести учреждение в новое здание учреждение çĕнĕ çурта куçар; Петя переведён в пятый класс Петьăна пиллĕкмĕш класа куçарнă

поручить

глаг. сов.
хуш, ĕç хуш; ученикам поручили убрать класс вĕренекенсене класа тирпейлеме хушнă

просторный

прил., просторно нареч.
аслă, анлă, шалпар, ирĕк, пысăк; просторный пиджак шалпар пиншак; просторный класс пысăк класс

рабочий

2. прил.
1. рабочи ...; рабочи -ĕ; рабочий класс рабочи класс; рабочая семья рабочисен кил-йышĕ
2. ĕç -ĕ; ĕçлемелли; рабочий день ĕç кунĕ; рабочий инструмент ĕçлемелли хатĕр ♦ рабочая сила ĕç вăйĕ (ĕçлекенсен йышĕ); рабочая встреча ĕçлĕ тĕл пулу; рабочий посёлок рабочисен посёлокĕ (хула йышши)

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

антагонизм

м н. н е т антагонизм (хиреçлĕх, интерессем пĕр-пĕринпе хирĕçни); классовый антагонизм в капиталистических стран обостряется капитализм çĕршывĕсенче класс хирĕçĕвĕсем çивĕчленсе пыраççĕ.

господствующий

пуҫпулса тӑракан (класс).

диверсант

диверсант (сӑтӑрла ӗҫ тӑвакан ют патшалӑх агенчӗ е класс тӑшманӗ).

класс

класс.

классовый

классовая борьба класс кӗрешĕвĕ; классовый враг класс тӑшманӗ; классовые противоречия класс хирӗҫĕвӗсем.

композиция

композици 1. мӗнĕн те пулин тытӑмӗ; композиция романа роман композицийӗ; композиция симфонии симфони композицийӗ; 2. музыка произведенийӗсем ҫырасси ҫинчен вӗрентекен теори; класс композиции композици класӗ.

внеклассный

класс тулашĕнчи (ĕç).

враг

тăшман, курайман çын; классовый враг класс тăшманĕ.

различие

уйрӑмлӑх, ӑрасналӑх; классовые различия класс уйрӑмлӑхӗсем.

соглашатель

м. соглашатель (рабочи класс интересĕсене сутса буржуазипе килĕшес политикăна тытса тăракан оппортунист).

подонки

юлашки, витре тĕпне ларакан шыв (шӗвек), пӑтранчӑкӗ; подонки общества обществăран уйрӑлса юлнӑ, класс сӑн-сӑпатне ҫухатнӑ ҫынсем: вӑрӑ-хурахсем, бандитсем, ялан ӗҫсӗр ӳсӗр выртса ҫӳрекенсем.

правящий

пуҫ пулса тăракан, влаçа тытса тăракан (класс, патшалӑха тытса тăракан парти).

привилегированный

ҫӑмӑллӑхсемпе усӑ куракан класс (çын).

примиренец

-нца примиренец (класс (хирӗҫӗвĕсене пытарса, класс тӑшманӗсемпе килӗштерме тӑрӑшакан çын).

чутьё

мн. нет сисĕм, туйăм, сисни, туйни; классовое чутье класс сисĕмĕ.

усыпить

-плю, -ишь кого, что сов., усыплять несов. 1. çывăрттар,çывратса яр (эмелпе); 2. перен., ыйхă килтер, çывăрас килтер; вăйсăрлат, лăплантар, хавшат; усыпить классовую бдительность класс тимлĕхне (сыхлăхне) вăйсăрлатма, хавшатма; усыпить боль ыратнине лăплантар.

бдительность

, ж. мн. нет ялан сыхă тăни, сыхлăх, сисĕмлĕх, тимлĕх; классовая бдительность класс сисĕмлĕхĕ, класс сыхлăхĕ, класс тимлĕхĕ.

босяк

класс йышĕнчен тухнă, ним ĕçлемесĕр пĕр пурлăхсăр, çĕтĕк-çатăк çӳрекен хула çынни, ăçтиçук çын.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

внеклассный

прил. класс тулашĕнчи; внеклассное чтение класс тулашĕнчи вулав.

враг

м. тăшман; классовый враг класс тăшманĕ; злейший враг хаяр тăшман.

выпускной

прил. 1. кăлармалли; выпускной клапан кăлармалли клапан; 2. (относящийся к выпуску учащихся): выпускной класс вĕренсе тухакан класс; выпускной вечер вĕренсе тухакансен каçĕ; выпускные экзамены вĕренсе тухмалли экзаменсем.

доска

ж. в разн. знач. хама; дубовая доска юман хăма; шахматная доска шахмат хăми; ◇ классная доска класс доски; до гробовой доски см. гробовой; от доски до доски пуçламăшĕнчен вĕçне çити; ставить на одну доску пĕр калăппа виç; доска почёта или красная доска хĕрлĕ хăма, хисеп хăми.

интерес

м. 1. (внимание, желание, чувство) интерес, кăсăк, кăмăл; слушать с интересом интересленсе итле; возбуждать интерес интереслентер; проявить интерес интереслен; у меня пропал к нему всякий интерес ман унран кăмăл пачах писрĕ; 2. (польза) усă, интерес; это делается в ваших интересах куна сирĕншĕн (е сире валли) тăваççĕ; что за интерес? вам знать это? куна пĕлни сире мĕне кирлĕ?; 3. (стремление, цель) тĕллев, ен, шут; в интересах усиления обороноспособности оборона хăватне вăйлатас тĕллевпе; в интересах справедливости тĕрĕслĕхшĕн тăрăшса; 4. обычно мн. интересы (потребности, нужды) интерессем; классовые интересы класс интересĕсем; сочетание личных интересов с интересами общества уйрăм çын интересĕсене общество интересĕсемпе килĕштерни.

класс

м. в разн. знач. класс; рабочий класс рабочи класс; перейти в пятый класс пиллĕкмĕш класа куç; класс живописи живопись класĕ; класс млекопитающих сĕтпе ӳстерекеннисен класĕ; каюта второго класса иккĕмĕш класс каюти; лётчик первого класса пĕрремĕш класс лётчикĕ.

классный

прил. 1. класс ⸗ĕ [⸗и], класри; классный руководитель класс руководителĕ; классная комната класс пӳлĕмĕ; 2. (имеющий определённый разряд, класс) класлă; классный пароход класлă пăрахут; ◇ классный вагон пассажир вагонĕ.

классовый

прил. класс ⸗ĕ [⸗и]; классовая борьба класс кĕрешĕвĕ.

крестьянство

с. 1. (класс) хресченсем; 2. уст. обл. (земледелие) хресчен ĕçĕ, çĕрĕç.

правящий

прил. влаçри, влаçра тăракан, влаçа тытса тăракан; придумать класс влаçа тытса тăракан класс.

примиренец

м. полит. примиренец (класс тăшманĕпе килĕштерме тăрăшакан çын).

противоречие

с. 1. хирĕçӳ, хирĕçӳлĕх; впасть в противоречие хăвна ху хирĕçле; 2. обычно мн. противоречия хирĕçӳсем; классовые противоречия класс хирĕçĕвĕсем; 3. (возражение) хирĕç калани, хирĕçлени; он не терпит противоречии вăл хирĕç каланине тӳсме пултараймасть.

рабочий

прил. 1. рабочи ⸗ĕ [⸗и], рабочи, рабочисен ⸗ĕ [⸗и], ĕçлекенсен ⸗ĕ [⸗и]; рабочий класс рабочи класĕ, рабочая власть рабочисен влаçĕ; рабочий посёлок рабочисен посёлокĕ; 2. (производящий полезную работу) ĕç ⸗ĕ [⸗и]; рабочий скот ĕç выльăхĕ; З. (отведённый, предназначенный для работы) ĕç ⸗ĕ [⸗и], ĕçлемелли; рабочий день ĕç кунĕ; рабочий костюм ĕç тумĕ; ◇ рабочие руки ĕç вăйĕ.

синдикализм

м. полит. синдикализм (вак буржуалла-оппортунистла, пролетариатăн класс кĕрешĕвне хирĕçле юхăм).

слабый

прил. 1. вăйсăр, хавшак; слабые мускулы вăйсăр мускулсем; слабые глаза хавшак куç; 2. (лишённый стойкости) тĕрексĕр, халсăр, çемçешке; слабый человек çемçешке çын; 3. (плохо вооружённый) вăйсăр, хавшак; слабая армия вăйсăр çар; 4. (не обладающий сильной властью) вăйсăр, хавшак; слабое государство вăйсăр патшалăх; 5. (незначительный по своему действию) начар, вăйсăр; кунĕ, шĕвĕ; слабый ток вăйсăр ток; слабое лекарство кунĕ эмел; слабый чай шĕвĕ чей; 6. (небольшой по силе) вăйсăр; палăри-палăрми; слабый свет вăйсăр çутă; слабый ветер вăштăр çил; 7. (незначительный, недостаточный) начар, çителĕксĕр, вăйсăр; слабая дисциплина начар дисциплина; 8. (плохо знающий) начар, япăх; слабый класс начар класс; 9. на кого-то, до кого-чего, к кому-чему, разг. (имеющий пристрастие) чăтăмсăр, туртăнакан, юратакан; слабый на вино эрех енне туртăнакан; 10. (не тугой) пуша, лăнчă, ленчешке; подпруга слаба хырăмсалăх пушă; 11. спец. (не твёрдый) çемçе, йăмшак; слабый грунт çемçе тăпра; ◇ слабый пол хĕрарăмсем; слабая сторона, слабое место çитменлĕх, начар ен; слабый на язык чĕлхи чараксăр; слабая струна (или струнка) кăмăл екки.

соглашатель

м. соглашатель (класс тăшманĕпе килĕшекен).

соглашательство

с. соглашательство (класс тăшманĕпе килĕштерни).

степень

ж. 1. (разряд; класс) степень; орден Отечественной войны первой степени Тăван çĕршыв аслă вăрçин пĕрремĕш степень орденĕ; диплом второй степени иккĕмĕш степень диплом; 2. мат. степень; 3. грам. степень; сравнительная степень танлаштару степенĕ; 4. (учёное звание) степень, ят; учёная степень учёнăй ячĕ; 5. (мера, предел) таран, таранччен, тери; в достаточной степени çителĕклĕ таран; до какой степени? мĕн тери?; до известной степени паллă виçе таран; ни в какой степени ним чухлĕ те; в высшей степени питĕ; в значительной степени ытларах, чылай; в равной степени пĕр пекех; 6. (сравнительная величина, мера) шай; степень продуктивности животных выльăх-чĕрлĕх тухăçлăхĕн шайĕ.

четвёртый

числ. тăваттăмĕш; четвёртое апреля апрелĕн тăваттăмĕшĕ; четвёртый час тăваттă çине кайнă; четвёртая страница тăваттăмĕш страница; 2. в знач. сущ. четвёртая ж. тăваттăмĕш пай; одна четвёртая пĕрре тăваттăмĕш пай; одна четвёртая пĕрре тăваттăмĕш; ◇ четвёртый класс тăваттăмĕш класс (пăрахут çинче).

экспроприация

ж. экспроприаци, экспроприаци туни, экспроприацилени (1. юр. пурлăха вăйпа туртса илни; 2. пĕр класс тепринчен пурлăхпа социаллă правăсем туртса илни).

Социаллӑ сӑмахлӑхӑн вырӑсла-чӑвашла словарӗ (2004)

господствующий

тĕп; пуç пулса тăракан, хуçаланакан; господствующие формы сооственности харпăрлăхăн тĕп формисем; господствующий класс общества обществăра пуç пулса тăракан класс

идеология

идеологи (общество е пĕр-пĕр класс, ушкăн ăс-тăнĕнче палăракан тĕп шухăшсен системи); коммунистическая идеология коммунизм идеологийĕ; борьба двух идеологий икĕ идеологи кĕрешĕвĕ

интересы

интерессем, нушасем; классовые интересы класс интересĕсем; защищать свой интересы харпăр нушисене хӳтĕле

капиталист

капиталист; класс капиталистов капиталистсен класĕ

класс

1. класс (обществăра хăйне уйрăм вырăн йышăнакан пысăк ушкăн); рабочий класс рабочи класс; класс крестьян хресчен класĕ; средний класс вăтам класс; борьба классов классен кĕрешĕвĕ 2. класс (вĕренекенсен ушкăнĕ); переходить из класса в класс класран класа куç 3. класс, пусăм, виçе; каюта первого класса пĕрремĕш класс каюти

классный

1. класс -ĕ; классное собрание класс пухăвĕ 2. класлă, малти; занять классное место в соревновании ăмăртура малти вырăн йышăн

классовый

класс -ĕ; классовые различия классен уйрăмлăхĕсем; классовое самосознание класс ăнланулăхĕ; классовые интересы класс интересĕсем; классовый состав общества обществăн класс тытăмĕ

компьютерный

компьютер -ĕ; компьютерлă; компьютерная техника компьютер техники; компьютерная грамотность компьютер пĕлӳлĕхĕ; компьютерный класс компьютерлă класс; компьютерные игры компьютер вăййисем

рабочий

1. рабочи, ĕçлекен; квалифицированный рабочий квалификациллĕ рабочи; индустриальные рабочие индустри рабочийĕсем; иностранные рабочие ют çĕршыв рабочийĕсем (урăх çĕршыва кайса ĕçлекенсем) 2. ĕç -ĕ; рабочее место ĕç вырăнĕ; рабочая неделя ĕç эрни; рабочий инвентарь ĕç хатĕр-хĕтĕрĕ; рабочая сила ĕç вăйĕ 3. рабочи …, рабочи -ĕ; рабочий посёлок рабочи посёлок; рабочий класс рабочи класс; рабочее движение рабочисен юхăмĕ; рабочие профессии рабочи профессийĕсем

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

хăма

[хъма]
tabulo, plato
урай хăми — planktabulo
пĕлтерӳ хăми — anonctabulo
мрамор хăма — marmora tabulo
çыру (класс) хăми — skribtabulo
шахмат хăми — ŝaktabulo
хăмалан — rigidiĝi

Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ

видеокласс

ç.с. Вĕрентӳре видео (туп., 1) мелĕпе тухăçлăрах усă курма йĕркеленĕ ятарлă класс е аудитори; дисплей класĕ (туп.). Студентсемпе заняти ирттерме филиалăн пĕр аудиторийĕнче видеокласс йĕркеленĕ. Х-р, 25.08.1998, 2 с.

кадет

2, ч.с., кадет шкулĕ, кадет корпусĕ. Револю-цичченхи кадетсен корпусĕн йăли-йĕркине тĕпе хуракан тĕрлĕ ăсталăх шкулĕ. Шупашкарти кадетсен шкулĕнчен вĕренсе тухсан моторист-рулевой специальноçне алла илни çинчен свидетельство параççĕ ... Кадет шкулне 7-мĕш класс пĕтернĕ хыççăн илеççĕ. Т-ш, 2000, 42 /, 2 с. Хĕр пĕрчи ... Мускаври кадет-тинĕс шкулĕнче 6-мĕш класра вĕренет. Х-р, 22.11.2001, 4 с. Суворов училищисемпе кадет корпусĕсене 8 класс пĕтернĕ хыççăн кăна йышăнаççĕ. Ар, 2002, 32 /, 1 с.

нульмĕш

нульмĕш класс, ç.я. Ултă-çичĕ çулхи ачасене пĕрремĕш класа кайиччен вĕренĕве хăнăхтарни; хатĕрленӳ класĕ. М.Федотов профессора хаçатра еплерех «тăн кĕртнине» вуласан, атьсемри, ... нульмĕш класа пынă ача учителе ăс панă евĕр туйăнса каять. В-х, 15.07.1991, 13 с.

Çавăн пекех пăхăр: