Шырав: кĕсъе

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

вăрă

воровской
кĕсъе вăрри — карманник
лаша вăрри — конокрад
литература вăрри — плагиатор, литературный вор
каскăн вăрă — опытный вор, вор-рецидивист
вăрă шайкки — воровская шăйка
Тытман вăрă — вăрă мар. — посл. Не пойман — не вор.

кĕсъе

карман

кĕсъе

карманный
çĕлесе çыпăçтарнă кĕсйе — нашивной карман
кăкăр кĕсйи — нагрудный карман
умри кĕсйе — нагрудный карман
малти кĕсйе — передний карман
кĕсйе вăрри — карманный вор, карманщик
кĕсйе хунарĕ — карманный фонарь
кĕсйе сехечĕ — карманные часы
кĕсйе телефонĕ — мобильный телефон, мобильник
аллуна кĕсйӳнтен кăлар! — вынь руку из кармана!
кĕсйесене тавăр — вывернуть карманы
кĕсйене чик — 1) сунуть в карман (напр. руку) 2) положить в карман (напр. носовой платок)

мăкăрăл

1.
выпячиваться, выдаваться, сильно выступать
янах шăммисем мăкăрăлса тăраççĕ — скулы выдаются
мăкăрăлса тух — выдаваться вперед
мăкăрăлса тăракан кĕсъе — оттопырившийся карман

метоними

лингв.
метонимия (икĕ япала çыхăнуллă пулнипе пĕрин ятне тепĕр япали çине куçарни, сăм. кĕсъе «тумтир пайĕ» — кĕсъе «укçа»)

сехет

часовой
алă сехечĕ — ручные, наручные часы
кĕсъе сехечĕ — карманные часы
стена сехечĕ — стенные часы
сехет ăсти — часовой мастер, часовщик
сехет савăчĕ — часовой завод
сехет йĕппи — часовая стрелка
сехет яр — заводить часы
сехет мала каять — часы бегут (вперед)
сехет юлать — часы отстают
сехет чарăннă — часы стали

тай


тай кантри — растяжка (в ткацком станке)
тай кĕсъе — полный карман
сывлăша тайса итле — слушать затаив дыхание
кĕрешсе тайса ил — одолеть в борьбе, победить

тарăн

глубоко
тарăн авар — глубокий омут
тарăн вар — глубокий овраг
тарăн калуш — глубокие галоши
тарăн кĕсъе — глубокий карман
кунта тарăн — здесь глубоко
пусса тарăн сухаланă — поле вспахано глубоко
ача тарăн чăмрĕ — мальчик нырнул глубоко

ухтар

I.

1.
искать, рыться
шарить
разг.
ан ухтар унта! — не шарь там!
ещĕкре ухтар — рыться в ящике
кĕсъе ухтар — шарить по карманам

хăпартлан

1.
топорщиться, оттопыриваться, выпячиваться
кĕсъе хăпартланса тăрать — карман оттопыривается

чĕпĕ

1.
птенец (вообще), птенчик
ăмăрткайăк чĕппи — орленок
кайăк чĕппи — птенец
кăвакал чĕппи — утёнок
кăркка чĕппи — индюшонок
куккук чĕппи — кукушонок
курак чĕппи  — грачонок
тăрна чĕппи —  журавленок
хур чĕпĕпн — гусенок
чана чĕппи — галчонок
чăх чĕппи — цыпленок
шăнкăрч чĕппи — скворчонок
чĕпĕ сăхнă — птенец проклюнулся (в яйце)
Кăсăя чĕппине кĕсъе тĕпĕнче усрайман. — посл. Синицу не удержишь на дне кармана (соотв. Шила в мешке не утаишь).
Çитĕннĕ чĕпĕсем амăшĕпе çӳремĕç. — посл. Выросшие птицы не станут за наседкой ходить.

шăтăк

2.
дырявый, худой
шăтăк кĕсъе — худой карман
шăтăк пинтах — дырявый пиджак
кимĕ тĕпĕ шăтăк — в лодке образовалась течь
Платникĕн пӳрчĕ шăтăк. — погов. У плотника дом худой. (соотв. Cапожник без сапог).

якал

4. перен.
шлифоваться, отшлифовываться, становиться ярким, красочным (о языке, речи)


кĕсъе тĕпĕсем якалса кайрĕç — все деньги вышли, в карманах пусто

çарат

2.
воровать, красть
грабить

кĕсъе çарат — заниматься карманной кражей
лавккана çаратса кайна — магазин ограбили
çаратса пĕтер — разграбить
çаратса тухса кай — ограбить

çӳхе

бедно, скудно, убого
çӳхе кĕсъе — тощий карман
çӳхе пурăн — жить бедно


çӳхе пулăдиал. синец (рыба)

тĕп


алăк тĕпĕ — пята двери
пыр тĕпĕ — гортань, глотка
çӳç тĕпĕ — корни волос
хул тĕпĕ — предплечье
тĕпри лаша — коренник (лошадь в упряжке)
лашана тĕпе кӳл — запрячь лошадь в корень

тĕп пул
1) разориться, вылететь в трубу
2) пропасть, сгинуть, погибнуть

тĕп пултăр! — долой! пусть сгинет!

тĕп ту
1) разорять, пускать по миру
2) уничтожать, ликвидировать
пусмăра тĕп ту — уничтожить гнет

кĕсъе тĕпне якатшутл. израсходоваться (букв. очистить свой карман)

яка


яка кăмпа — сыроежка
яка кĕпçе бот. бутень
яка пыр — привереда (в еде)
кĕсъе тĕпĕсем яка — в карманах пусто

кĕсъе


кĕсйи хулăн — у него полон карман денег
кĕсъе уç — раскошелиться, тряхнуть мошной
кĕсъене çӳхет — бить по карману

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

дырявый

шӑтӑк (кĕсъе), шӑтӑклă, çĕтĕк (сӑхман).

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

карман

м. 1. кĕсъе; внутренний карман шалти кĕсъе; боковой карман аякри кĕсъе; нагрудный карман умри кĕсъе; 2. перен. разг. (достаток, деньги) укçа-тенкĕ; 3. (в портфеле, чемодане) пӳлĕм; ◇ толстый (или тугой, полный) карман кĕсйи хулăн; тощий (или пустой) карман кĕсйи çӳхе, кĕсъе тĕпĕ яка; не по карману вăй çитмест, шăл çемми мар; набить карман пуйса кай; держи карман шире кĕсйӳне карсах тăр, кĕтсех тăр (шанчăк çук çĕртен); за словом в карман не полезет сăмахшăн кивçене каймасть; бить по карману пустуй тăкак кăлар.

карманный

прил. 1. кĕсъе ⸗ĕ [⸗и]; 2. (для ношения в кармане) кĕсъе ⸗ĕ [⸗и]; кĕсъене чиксе çӳремелли; карманный фонарик кĕсъе хунарĕ; карманная книжка кĕсъе кĕнеки; карманные часы кĕсъе сехечĕ; карманный вор кĕсъе вăрри; карманные расходы вак-тĕвек тăкак.

кошелёк

м. енчĕк, укçа кушилкки; толстый (или тугой, полный) кошелёк хулăн кĕсъе; пустой (или тощий) кошелёк çӳхе кĕсъе.

метонимия

ж. лит. метоними (пĕр сăмах вырăнне пĕлтерешĕпе çыхăннă тепĕр сăмахпа усă курни, сам. «укçа» вырăнне «кĕсъе»).

мошна

ж. разг. пуянлăх, мул, кĕсъе; ◇ тряхнуть мошной кĕсъе уç, укçа тăк.

нашивной

прил. портн. çĕлесе çыпăçтарнă, çиелтен çĕлесе хунă; нашивной карман çĕлесе çыпăçтарнă кĕсъе.

нашить

сов. 1. что (пришить) çĕлесе çыпăçтар (çиелтен), пуçса тух; нашить ленту хаю пуçса тух; нашить карман кĕсъе çĕлесе çыпăçтар; 2. что, чего (сшить в каком-л. количестве) çĕлесе хур (е тултар, хатĕрле); нашить платьев кĕпе çĕлесе тултар.

прорезной

прил. портн. касса тунă (е лартнă); прорезной карман касса лартнă кĕсъе.

фальшивый

прил. 1. (ненастоящий) суя; фальшивый документ суя документ; фальшивый карман суя кĕсъе; 2. (неискренний) ултавлă, икĕ питлĕ, суя; 3. (в пении, игре) йăнăш; фальшивое пение йăнăш юрлани.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

кĕсъе

, кĕссе «карман»; башк., тат. кесә, узб. киса, туркм., кумык., ног., к. калп. кисе, «карман»; тур. кесе «кошелек», «карман», «мешочек»; азерб. кисә «мешок», «сумка», «кисет»; кирг. кисе уст. «мешочек из кожи, который привязывался к поясу, в нем носили кремень, огниво, трут и др.; «ременный пояс и нанизанные на него разного рода мешочки: ножны для ножа», «мешочек для огнива и др». Слово проникло из перс. яз.: (кисе) «карман», «кошелек», «мешочек», «кисет»; ср. араб. «мешок», «сумка», «кошель». Ср. русск. киса «кошель или мешок, затягиваемый шнурком»; русские заимствовали его или непосредственно из персидского языка, или через посредство тюркских языков.

Çавăн пекех пăхăр:

кĕссие Кĕстемĕр Кĕстен кĕстӳн « кĕсъе » кĕсье кĕсьелĕ кĕт кĕт те кĕт кĕт-кĕт

кĕсъе
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org