Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

пайтахăшĕ

значительное количество, очень многие (из общего числа)
училище пĕтернисенчен пайтахăшĕ стройкăна кайрĕç — очень многие из выпускников училища поехали на стройку

реальнăй

реальнăй училище — ист. реальное училище

ремесла

ремесленный
ремесла производстви — ремесленное производство
ремесла училищи — ремесленное училище
ремесла алла ил — овладеть ремеслом

училище

училище

училище

училищный
çар училищи — военное училище
техника ăсталăх училищи — профессионально-техническое училище
суворовец — Суворов училищинче вĕренекен
нахимовец — Нахимов тинĕс-çар училищинче вĕренекен

ăсталăх

профессиональный
монтажник ăсталăхне алла ил — овладеть профессией монтажника
ăсталăха ӳстерсе пыр — повышать (свою) квалификацию
тухтăр ăсталăхĕ — профессия доктора
ăсталăх союзĕ — профессиональный союз
ăсталăх чирĕ — профессиональное заболевание
ăсталăх шкулĕ — профессиональная школа
техника ăсталăх училищи — профессионально-техническое училище
ăсталăх алла ил — овладеть профессией
ăсталăх суйласа илме пулăшни — профессиональная ориентация
ăсталăх туян — приобрести профессию
ăсталăхре чи лайăххи ятне çĕнсе ил — завоевать звание лучшего по профессии
ăсталăхĕпе вăл биолог — по профессии он биолог

техника

технический
çар техникĕ — военная техника
ялхуçалăх техникĕ — сельскохозяйственная техника
ăслăлăхпа техник çитĕнĕвĕсем — научно-технические достижения
техник ăслăлăхĕсен тухтăрĕ — доктор технических наук
техник професси училищи — профессионаьно-техническое училище
техника алла ил — овладеть техникой
техник çуракине хатĕр — техника к севу готова

хореографи

хореографический
халăх хореографийĕ — народная хореография
хореографи кружокĕ — хореографический кружок
хореографи училищинче вĕрен — учиться в хореографическом училище

професси

профессиональный
тухтăр профессийĕ — профессия врача
професси союзĕ — профессиональный союз
професси шкулĕ — профессиональная школа
техника професси училищи —профессионально-техническое училище
професси алла ил — овладеть профессией
професси суйласа илме пулăшни — профессиональная ориентация
профессире чи лайăххи ятне çĕнсе ил — завоевать звание лучшего по профессии
профессийĕпе вăл биолог — по профессии он биолог

музыка

музыкальный
джаз музыки — джазовая музыка
классикăлла музыка — классическая музыка
опера музыки — оперная музыка
оркестр музыки — оркестровая музыка
симфонилле музык — симфоническая музыка
çăмăл музыка — легкая музыка
эстон халăх музыки — эстонская народная музыка
музыка инструменчĕсем — музыкальные инструменты
музыка пĕлĕвĕ — музыкальное образование
музыка театрĕ — музыкальный театр
музыка туйăмĕ — музыкальный слух
музыка училищи — музыкальное училище
музыка вĕрен — учиться музыке
музыка çеммипе ташла — танцевать под музыку
музыка шкулне вĕренме кĕр поступить — учиться в музыкальную школу
музыкапа килен — наслаждаться музыкой

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

пайтах

порядочно, довольно
долгое время
вăл пайтахранпа килмен — он долгое время не приходил
пирĕн уччилнийе ачасем пайтахăн çӳреççĕ — ребята ходят в наше училище в довольно большом числе

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

ĕретлĕ

порядочный, как следует. N. Ĕретлĕ — порядочный (пӳлĕм). || В качестве наречия. Ч.С. Эпĕ, саккăра çитсен, уччилнике кайрăм. Анчах ман вăл малтанхи çул ĕретлех иртерсе пулмарĕ: ăçта хам чирлеттĕм, ăçта çемьесем чирлесен каяймастăм. Когда мне усполнилось восемь лет, я пошел в училище; но в первый год мне не пришлось как следует учиться: то сам хворал, то кто-нибудь в семье, ― и приходилось оставаться дома. Хыпар № 43, 1906. Çак турă маннă тĕнчене 25 çултанпа закон улăштарас, патшалăх йĕркине урăхла тăвас, тесе, тăрăшакан çынсене, сутсăр, ĕретлĕ айăпне пĕлмесĕр, хăвала-хăвала е иле-иле кайрĕç. Всех тех, кто, за (эти) 25 лет, стремился к перемене закона, к улучшению государственного строя, без суда и следствия, не разбираясь как следует в виновности, прогоняли или уводили в этот забытый богом мир. N. Халь мĕн чечекĕ, ĕретлĕ сарăлса ларакан чечек çук, ― пурте ĕнсе кайнă. Какие теперь цветы, ни одного порядочного цветка нет, все выгорели. Юрк. Çӳçĕсем унăн пăртакçĕ кăвакарайнă, ĕретлĕрех шуралса та çитеймен. У него волосы лишь слегка поседели, но далеко не побелели. N. Мана паян ĕретлĕ те çитермерĕ, тата пĕр тумлам шыв та памарĕ. Меня сегодня и не накормил как следует, и ни одной капли воды не дал. Юрк. Эпĕ сана авă пĕр кун вутă турттаракансенчен ыйтса пĕлме хушрăм, эсĕ ăна та ĕретлĕрех ыйтса пĕлеймерĕн. Намедни я велел тебе распросить тех, кто возил дрова, но ты и этого не мог как следует сделать.

утçилни

училище. Юрк. Ошибка вм. уччилни?

уччилĕш

училище. Курм. Уччилĕшрен тухсан. По выходе из училища.

уччилĕшник

(уц’ц’ил’э̆_шн’и_к), училище. СТИК.

уччилни

(уц’ц’ил’н’и), училище. Альш., К.-Кушки. N. Вăл касра уччилни пур. Чăвйпур. 18°. Уччилнийĕн уссине пĕлеймеççĕ.

уччилник

училище. Юрк. Эпĕ тăххăрта чухне, мана уччилнике çырма тесе, кăлавасем аттене чĕнтерчĕçĕ. IЬ. Ак ку та уччилникре çӳрерĕ. Хутпа çырмалли пулсан, вăл та çырĕ. Ч. П. Уччилник чӳречи. N. Пĕрре ачасем юрте уччилнике вĕренме кайнă. Ч. С. Эпĕ саккăра çитсен, уччилнике кайрăм.

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

профессиональный

прил., профессионально нареч.
професси -ĕ; профессиональное училище професси училищи; профессиональные навыки професси хăнăхăвĕсем

училище

сущ.сред.
училище; музыкальное училище юрă-кĕвĕ училищи; профессиональные училища професси училищисем

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

училище

училище; военное училище çар училищи.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

военный

прил. 1. вăрçă ⸗ĕ [⸗и]; военная тайна вăрçă вăрттăнлăхĕ; военное время вăрçă вăхăчĕ; 2. çар ⸗ĕ [⸗и]; военное училище çар училищи; 3. в знач. сущ. м. çар çынни.

мореходный

прил. тинĕс çӳрев ⸗ĕ [⸗и]; мореходное училище тинĕс çӳрев училищи.

профтехучилище

с. (профессионально-техническое училище) профтехучилище (техника професси училищи).

реальный

прил. 1. (действительный, не воображаемый) чăн-чăн; реальная жизнь чăн-чăн пурнăç; 2. (осуществимый) пурнăçланас, пурнăçа кĕме пултаракан; реальный план пурнăçа кĕме пултаракан план; 3. (практический) условисене шута илекен; реальный взгляд на события событисем çине условисене шута илсе пăхни; ◇ реальная заработная плата эк. чăн-чăн ĕç укçи; реальное училище ист. реальнăй училище.

ремесленный

прил. ремесла ⸗ĕ [⸗и], алăсти ⸗ĕ [⸗и]; ремесленное училище ремесла училищи; ремесленный труд алăсти ĕçĕ.

училище

с. училище; военное училище çар училищи; педагогическое училище педагогика училищи.

хореографический

прил. хореографи ⸗ĕ [⸗и]; хореографическое училище хореографи училищи.

художественный

прил. 1. художество ⸗ĕ [⸗и], художествăлла, илемлĕ; художественное училище художество училищи; художественный руководитель театра театрăн художествăлла руководителĕ; художественная литература илемлĕ литература; 2. (красиво исполненный) илемлĕ, паха; художественная вышивка паха тĕрĕ; ◇ художественная самодеятельность художество пултарулăхĕ; художественная гимнастика художествăлла гимнастика.

четырёхклассный

прил. тăват(ă) класлă; четырёхклассное училище тăватă класлă училище.

юнкерский

прил. юнкер ⸗ĕ [⸗и], юнкерсен ⸗ĕ [⸗и]; юнкерское училище юнкерсен училищи.

Социаллӑ сӑмахлӑхӑн вырӑсла-чӑвашла словарӗ (2004)

духовный

1. чунлăх -ĕ; духовное воспитание чунлăха аталантарни 2. тĕн -ĕ; духовное училище тĕн училищи; духовная академия тĕн академийĕ; духовная музыка тĕн музыки

училище

училище; военное училище çар училищи; профессиональное училище професси училищи; музыкальное училище музыка училищи

Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ

вĕрентĕш

ç.с. Професси ăсталăхне вĕрентекен ятарлă шкул; училище. Професси вĕрентĕшĕ вырнаçнă çуртра ... Аида йăмăкăм çĕвĕçе вĕреннĕ. А.Т.-Ыхра, 2000, 40 с. Çĕнĕ вĕренӳ çулне вăл [Я.Ухсай] Чĕмпĕрти педагогика вĕрентĕшĕнче пуçланă. В.Станьял, 2001, 22 с.

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

икона

турăш; таса сăн. Çав икона (турăш) халь те Ишек чирĕкинчех ларать; халь ĕнтĕ вăл турăша пĕтĕмпе ылттăнласа пĕтерсе иконостас ăшне лартнă [Житие 1879:43]; Иоанн аллине илсе килне тавăрăннă та кĕлĕ пӳлĕмне кĕрсе касса татнă аллине ĕлĕкхи вырăнне лартнă та Турă Амăшĕ сăнĕ (икона) умне чăркуçланса ларса куç çулĕпе ак çапла каласа кĕл тунă <…> [Училище 1892:11]; Çапла каласан вăл ухă илсе св. Георгийĕн таса сăнне (иконана) ухăпа тĕллесе пенĕ [Училище 1892:12]; Хресченсем хăйсен нушисем çинчен каласа пĕтерсен вĕсем илсе [пынă] турăша (икона) хăй аллине илсен Патша вĕсене [каланă:] «Тавтапуç сире Мана хисеплесе килнĕшĕн <…>» тенĕ [Хыпар 1906, № 9:136].

преподобный

çĕр çинчи пурăнăçа пăрахса монах пулса таса пурăнакан çын. Египет çĕрĕнче пĕр Макарий ятлă преподобный пурăннă. (Преподобный тесе çĕр çинчи пурăнăçа пăрахса монах пулса таса пурăнакан çынна калаççĕ) [Училище 1892:26].

Турă кĕлли

Иисус Христос вĕрентнĕ кĕлĕ. Хăйне мĕн каласа кĕл тумаллине, хăйĕнчен мĕн ыйтмаллине пире Иисус Христос Хăех вĕрентнĕ, вăл кĕлле Турă кĕлли теççĕ («Эй çӳлти Аттемĕр» кĕлĕ вăл), тата çĕр çинче пурăнса Турра юрăхлă пулнă çынсем, святой аттесем вĕрентсе хăварнă [Училище 1894:23].

Çавăн пекех пăхăр: