Электронлă сăмахсар

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

азарт

азарт (кăмăл хĕрсе кайни)
вăйă азарчĕ — азарт в игре

аут

спорт.
аут (мечĕк вăйă площадкинчен тухни)

вăй

силовой, энергетический
йывăрăш вăйĕ — сила тяжести
çил вăйĕ — энергия ветра
туртăм вăйă — сила притяжения
вăй единици — единица силы
вăй установкисем — энергетические установки

вăй

II.
см. вăйă

вăйă

(вăй)

1.
игра
забава

вăйă

игровой
ача вăййи — детская игра
пукане вăййи — игра в куклы
спорт вăййисем — спортивные игры
вăйă юррисем — игровые песни
вăйа хутшăн — включиться в игру
Вăйăран вăкăр тухать. — погов. Баловство до добра не доведет.

вăйă

2.
хоровод, игрище

вăйă

хороводный
уяв вăййи — праздничный хоровод
вăйă карти — хоровод
вăйă кала — запевать, быть запевалой в хороводе

вăйă

3. разг.
учение, маневры
вăрçă (салтак) вăййи — военные маневры

вăйă

4.
место, изобилующее чем-л.
çырла вăййи — место, обильное ягодами

вăйă

◊
Олимп вăййисем — Олимпийские игры
пулă вăййи — нерест

викторина

викторина (ыйтусене хуравламалли вăйă)
литература викторини — литературная викторина
викторина ирттер — проводить викторину

гольф

1. спорт.
гольф (АПШпе Англире сарăлнă вăйă)

игротека

игротека (ача-пăча вăйă хатĕрĕсен пуххи)
шкулти игротека — школьная игротека

кала

8.
водить хоровод
ачасем вăйă калаççĕ — дети водят хоровод

карта

8.
круг, сомкнутая цепочка людей
вăйă карти — хоровод
ташă карти — круг танцующих
картана тăр — встать в круг

картала

6.
образовывать круг, сомкнутую цепочку (о людях)
вăйă картала — водить хоровод по кругу

кăсăк

интересный, занимательный, увлекательный
кăсăк пĕтрĕ — интерес пропал к чему-л.
кăсăк вăйă — увлекательная игра
ку маншăн кăсăк мар — это для меня интереса не представляет

кĕвĕ

1.
мотив, мелодия, напев
вăйă кĕвви — хороводная
нимĕç кĕвви — немецкая мелодия
ташă кĕвви — плясовая
хурланчăк кĕвĕ — грустный мотив
кĕвĕ ĕнĕрле — напевать, мурлыкать какую-л. мелодию

крокет

крокет (йывăç ишрсене мăлатукпа çапса хапхана кĕртмелли вăйă)

парма-пар

вничью
парма-пар пулчĕ — получилась ничья
вăйă парма-пар пĕтрĕ — игра закончилась вничью

парти

4. спорт.
партия (пĕр вăйă)
шахматла пĕр парти выля — сыграть партию в шахматы

пат

I.
пат (шахматла вылякансенчен пĕри кирек мĕнле çӳресен те шах пулми)
вăйă пат вĕçленчĕ — партия закончилась патом

поло

спорт.
поло (ут утланса мечĕкпе вылямалли вăйă)
◊ шыври поло — водное поло

пуçаруçă

1.
инициатор, зачинатель
вăйă пуçаруçи — заводила в играх
юрă пуçаруçи — запевала
Совет Союзĕ — миршĕн пыракан кĕрешӳ пуçаруçи — ист. Советский Союз — инициатор борьбы за мир

регби

спорт.
регби (футбол евĕр вăйă)
регби матчĕ — матч по регби

результатлă

результативный
результатлă вăйă — результативная игра
лайăх результатлă сăнав — эксперимент, давший положительные результаты

рулетка

2.
рулетка (азартлă вăйă)
рулеткăлла выля — играть в рулетку

сăхлан

3.
желать, загораться желанием, жаждать
пирĕн вăйă куракан кам сăхланмĕ выляма! — фольк. кто увидит наш хоровод, обязательно захочет в нем участвовать

сет

спорт.
сет (теннисри вăйă тапхăрĕ)

тайм

спорт.
тайм (вăйă тапхăрĕ)
пĕрремĕш тайм — первый тайм

фант

1.
фанты (япала илмелли вăйă)
фантла выля — играть в фанты

шарада

(шарат)

шарада (пуçа çĕмĕрмелли сутмалли юмах, вăйă)  [фр. charade]
шарадăсемпе ребуссен пуххи — сборник шарад и ребусов
шаратсемпе шавхăртусен пуххи — сборник шарад и ребусов

шашка

3.
шашки (вăйă)

эндшпиль

шахм.
эндшпиль (вăйă вĕçе)
кăткăс эндшпиль — сложный эндшпиль

комбинациллĕ

комбинационный
комбинациллĕ вăйă стилĕ — комбинационный стиль игры (напр. в шахматах)

Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ

агрегатчик

п.с., 1. П.п. Агрегат заводĕнче ĕçлекен çын. Специнструментпа технологи хатĕрĕсен завочĕ агрегатчик-сене штампсемпе пресс-формăсем... парса тăрать. К-н, 1977, 6 /, 2 с. Виçеллĕ мар-çке агрегатчиксен продукцийĕ — çӳхерех е хулăнрах, аслăрах е ансăртарах. К-н, 1987, 6 /, 2 с. Ĕçсĕррисен йышне агрегатчиксем те ӳстерчĕç. Х-р, 23.10.1993, 2 с. Агрегат-чиксене — пахалăх сертификачĕ [Пуçелĕк]. Х-р, 26.05.2001, 1 с. 2.Ç.п. Агрегат завочĕн спорт командинче вылякан çын. Агрегат завочĕпе электроаппаратура завочĕсен командисем кĕрешрĕç... Агрегатчиксем çĕнтерчĕç. Х-р, 11.11.1998, 4 с. Атакăсенчен пĕринче агрегатчиксем вăйă шутне уçма пултарчĕç. Х-р, 8.06.1999, 4 с. Агрегатчиксем çийĕнчех вăйăри пуçарулăха хăйсен аллине илчĕç. Х-р, 23.01.2001, 4 с. Агрегатчиксем ăнăçсăр выляççĕ [Пуçелĕк]. Х-р, 22.11.2001, 4 с.

бейсбол

ç.с. Мечĕке панукпа (туяпа) çапса командăпа вылямалли, лапта евĕрлĕ вăйă. Японире халĕ Европа футболĕпе бейсбол анлă сарăлчĕç. Х-р, 4.03.1994, 1 с. Бейсбол вăййипе чапа тухнă Джо Дамаджио. Х-р, 23.01.1996, 3 с. Америкăри Пĕрлешӳллĕ Штатсенче савăшу çынсене бейсбол вăййи пекех йăпатать, илĕртет. Х-р, 16.03.2000, 3 с.

вылявçă

п.с. Вăйă вылякан, вăййа-вылява хутшăна-кан çын (е сăнар). Эс, шăпа, вылявçă мар-и. Кăмăлу хăш чух çемçе... Н.Теветкел, 1982, 64 с. Иккĕшĕ те [тренерсем] вылявçăсене пĕр-пĕрне ăнланса, ăспа выляма вĕрентеççĕ. ÇХ, 2001, 30 /, 5 с.

дартс

ç.с., спорт. Тĕклĕ çĕмренсемпе тĕл пемелле ăмăртни. 90-мĕш çулсенче вăл [И.Солдатова] дартс енĕпе ăмăртса та пысăк çитĕнӳсем турĕ. Х-р, 23.01.1996, 4 с. Чемпионатра дартс спорт вăййине ирттерме йышăннă. Пĕчĕк сăнăсемпе пересси инвалидсем хушшинче анлă сарăлнă вăйă. Х-р, 11.09.1996, 4 с. 1994 çулта дартс енĕпе ирттернĕ Раççей чемпионачĕ. А-и, 2000, 1 /, 7 с.

пĕтĕçӳ

п.п. Ар çыхăнăвне кĕни; пĕтĕç(лен)ни, арлашни (туп.), çыхлашни. Ку мел мăшăрсене иккĕшне те пĕтĕçĕве пĕрешкел йĕркелесе пыма, вăя перекетлеме май кӳрет. А-и, 1992, 22 /, 5 с. Пĕтĕçӳшĕн çеç çыхăнăва кĕресси — чи çăмăл, ансат çул. ÇХ, 1998, 6 /, 5 с. Петтинг пĕтĕçӳ умĕн савăшмалли вăйă та пулма пултарать. С-х, 1998, 7 /, 4 с. — арлăх пĕтĕçĕвĕ (ÇХ, 3.04.1998, 5 с.); — пĕтĕçӳ ăшлăхĕ «амалăх умĕ» (МТВЧС, 1996, 51 с.; ÇХ, 10.04.1998, 6 с.).

порно

ç.с., калаç. Ар хутшăнăвне килпетсĕр сăнлакан фильм; намăссăр хайлав. Салонсем хупăнса пĕтрĕç, анчах порно кинотеатрсене куçрĕ. Х-р, 30.03.1994, 3 с. Порнора ӳкерĕнесси вăйă пек туйăнатчĕ. ÇХ, 2001, 30 /, 8 с.

продюсер

ç.с. Пултарулăх ушкăнне ăнăçлă ĕçлеме майсем туса паракан (укçа-тенкĕпе тивĕçтерекен, реклама йĕркелекен т.ыт.те) ятарлă çын. Наци эстрадине чăннипех йĕркеленсе çитме чăваш продюсерĕсем çукки те хытах чăрмантарать пулмалла. Х-р, 1994, 6 /, 4 с. Эсĕ ... унчченхи продюсерупа мĕнле хирĕçсе кайма пултарнă-ха. Т-ш, 1999, 12 /, 11 с. — продюсер фирми (Х-р, 1994, 6 /, 4 с.); продюсер центрĕ (К-н, 2001, 20 /, 8 с.); — фотоӳкерӳ продюсерĕ (ÇХ, 1998, 25 /, 4 с.); вăйă продюсерĕ (ÇХ, 1999, 49 /, 4 с.); эстрада ушкăнĕн продюсерĕ (ÇХ, 2000, 11 /, 3 с.); передача продюсерĕ (ÇХ, 2001, 22 /, 12 с.).

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

вăйă

игра
хоровод
вăйă выля — играть
вăйăран вăкăр тухать теççĕ — говорят, что из игры бык выходит (игра до добра не доводит)
епир вăйă тухсассăн каччă тăма вырăн çук — когда мы выйдем в хоровод, то парням негде бывает стоять

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

вăйă

уяв. Çимĕк кунĕ вăйăра (уявра) вăл темле хăюллăланса Верăна калаçтарнă та вăл ăна ашшĕне хăтана яма хушнă [Семья 1911:5].

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

арена

сущ.жен.
1. сцена (циркра); на арене цирка выступают клоуны цирк сцени çинче клоунсем выляççĕ
2. арена, вăйă вырăнĕ (стадионта)

аттракцион

сущ.муж.
аттракцион (канса йăпанмалли вăйă хатĕрĕсем, чуччу-карусель т. ыт.)

бадминтон

сущ.муж.
бадминтон (ракеткăпа çапса волан вĕçтермелли вăйă); играть в бадминтон бадминтонла выля

баскетбол

сущ.муж.
баскетбол (мечĕк персе çавра карçинккана лектермелли вăйă); играть в баскетбол баскетболла выля

бильярд

сущ.муж.
бильярд (туяпа шар тĕксе вылямалли вăйă); детский бильярд ача-пăча бильярчĕ; играть в бильярд бильярдла выля

викторина

сущ.жен.
викторина (ыйтусене хуравламалли ăмăртуллă вăйă); в школе провели литературную викторину шкулта литература викторини ирттерчĕç

вничью

нареч.
çĕнтерӳсĕр; игра закончилась вничью вăйă никам та çĕнтерменнипе вĕçленчĕ

выдумать

глаг. сов.
1. (син. изобрести) ăсла, шутласа кăлар; выдумать новую игру çĕнĕ вăйă шутласа кăлар
2. (син. придумать) шухăшласа кăлар, шухăша вĕçтер (çуккине пур пек туса)

домино

сущ.нескл.сред.
домино (вăйă); играть в домино доминолла выля

ёлочный

прил.
ёлка -ĕ; ёлкăри; ёлочные украшения ёлка тетти-капăрлăхĕ; ёлочные развлечения ёлкăри вăйă-кулă

игра

сущ.жен., множ. игры
1. вăйă, выляв; выляни; детские игры ача-пăча вăййисем; спортивные игры спорт вăййисем; летние Олимпийские игры çуллахи Олимп вăййисем; компьютерные игры компьютер вăййисем
2. выляни, калани; игра на гармони купăс калани ♦ игра слов сăмах вăййи (сăмахсене ытарлă çыхăнтарса калани); игра с огнём вутпа выляни (хăрушă, теветкеллĕ ĕç çинчен); игра природы çут çанталăк тĕлĕнтермĕшĕ

игровой

прил.
вăйă -ĕ; вăйăллă; игровые автоматы вăйă автомачĕсем; игровые виды спорта спортăн вăйăллă тĕсĕсем (сăм., футбол, хоккей)

игротека

сущ.жен.
вăйă пуххи; школьная игротека шкулти вăйă пуххи

игрушечный

прил.
тетте ...; вăйă -ĕ; вылямалли; игрушечный автомобиль тетте автомобиль; игрушечное ружьё вылямалли пăшал

игрушка

сущ.жен., множ. игрушки
тетте, вăйă хатĕрĕ, вылямалли япала; резиновые игрушки резина теттесем; ёлочные игрушки ёлка капăрлăхĕсем

клюшка

сущ.жен.
клюшка, туя (хоккеистсен вăйă хатĕрĕ)

козёл

сущ.муж.
1. качака таки, каçтаки (килти); рога козла каçтаки мăйраки
2. качака (ирĕкри); горный козёл ту качаки
3. качака (вăйă); забивать козла качакалла выля (домино вăййинче) ♦ от него как от козла молоко унран ним усси те çук; козёл отпущения çын айăпĕшĕн хур куракан

лотерея

сущ.жен.
лотерея (укçа е япала выляса илмелли вăйă); спортивная лотерея спорт лотерейи; безпроигрышная лотерея çухатусăр лотерея (кашни билет çине выляв тухаканни)

лото

сущ.нескл.сред.
лото (сĕтел çинчи вăйă); играть в лото лотолла выла

околица

сущ.жен.
укăлча, униче карти; за околицей девушки и парни водят хороводы укăлчара яш-кĕрĕм вăйă вылять

опушка

сущ.жен.
уçланкă, вăрман хĕрри; молодёжь водит хороводы на опушке леса яш-кĕрĕм вăрман хĕрринче вăйă вылять

партия

сущ.жен.
1. парти (политика организацийĕ); социал-демократическая партия социал-демократсен партийĕ; либерально-демократическая партия либерал-демократсен партийĕ; коммунистическая партия коммунистсен партийĕ
2. парти, ушкăн (пĕр ĕçри çынсен пĕрлешĕвĕ); поисковая партия шырав ушкăнĕ; партия спасателей çăлавçăсен ушкăнĕ
3. ушкăн; поступила новая партия товаров таварăн çĕнĕ ушкăнĕ килсе çитрĕ
4. парти, вăйă; сыграть партию в шахматы шахматла пĕр вăйă выля
5. парти, роль; партия скрипки сĕрме купас партийĕ; спеть партию Онегина Онегин ролĕнче юрла

пат

сущ.муж.
пат (шахмат вăййинче — мĕнле çӳресен те короле шах пулакан тăрăм; ун пек чухне вăйă никам та çĕнтерейменнипе вĕçленет)

счёт

сущ.муж., множ. счета
1. шутлав, шут, шутлани; устный счёт сăмах вĕççĕн шутлани
2. шут (спортра); счёт игры 3:1 вăйă шучĕ 3:1
3. счёт (укçа илме çырнă хут) ♦ без счёту шучĕ çук, питĕ нумай; в конечном счёте юлашкинчен, тĕпрен илсен; на этот счёт ку тĕлĕшпе; не в счёт шута кĕмест

теннис

сущ.муж.
теннис (мечĕке ракеткăпа çапса вылямалли вăйă); настольный теннис сĕтел теннисĕ; играть в теннис теннисла выля

футбол

сущ.муж.
футбол (командăсем пĕр-пĕрин хапхисене мечĕк тапса кĕртессишĕн ăмăртмалли вăйă); первенство по футболу футбол ăмăртăвĕ

хоровод

сущ.муж.
вăйă карти, юрă карти; весной молодёжь водит хороводы çуркунне çамрăксем карталанса вăйă выляççĕ

шашки

сущ.множ.
шашкă (вăйă); играть в шашки шашкăлла выла

эндшпиль

сущ.муж.
вăйă вĕçĕ, юлашки тапхăр (шахмат, шашка вăййисенче)

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

вничью

никама хăвармасăр; нихăш енĕ те çĕнтермесĕр; игра закончилась вничью вăйă нихăш енĕ те çĕнтермесĕр вĕçленнĕ.

хоровод

вăйă карти, вăйă (карталанса сăвă калани, карталанса юрласа, ташласа çаврăнни).

удовольствие

1. киленӳ, тулли кăмăл, хĕпĕртесе савăнни, ырă пурнăçпа савăнни; 2. вăйă-кулă, савăнăç.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

вăйă

уен

Социаллӑ сӑмахлӑхӑн вырӑсла-чӑвашла словарӗ (2004)

игротека

Ку сӑмахсар тӳлевлӗ. Унпа усӑ курма сирӗн тӗлевлӗ абонемент туянмалла. Хакӗ: ҫур ҫула 200 тенкӗ.

казино

Ку сӑмахсар тӳлевлӗ. Унпа усӑ курма сирӗн тӗлевлӗ абонемент туянмалла. Хакӗ: ҫур ҫула 200 тенкӗ.

Йоханнeс Бeнцингăн (Benzing) нимĕçле-чăвашла словарĕ

Spiel

văjă
вăйă

Çавăн пекех пăхăр: