уст.
1.
беда, бедствие, несчастье
напасть прост.
сехмет пулчĕ — случилась беда
2.
недуг, болезнь
Çын сехметсĕр пулмасть. — посл. Не бывает человека без болезни.
◊
ку мĕн сехмечĕ? — что это за чертовщина?
сехмет ту — задать трепку, поколотить
божество (у языч.); хайар сехмечĕ – бог злости; çил сехмечĕ – бог ветра; инкек сехмечĕ – бог несчастия.
170 стр.
беда. Ашшĕ-амăшне. Мĕскерле эсĕ каç пулсассăн çӳретĕн? Спани килĕнче пĕр-пĕр сехмет пулчĕ-и мĕн (случилось)? тенĕ. СПВВ. Х. Сехмет çакăнать (несчастье). СПВВ. ТМ. Çын трук (скоропостижно) вилсен, ăна: сехметпе вилнĕ, теççĕ. Ib. Сехмет — пĕр чирсĕр вилекен çын е выльăх. (Обьяснение неудовлетворительное). СПВВ. ЕС. Выльăх-чĕрĕлĕх сасартăк виле пуçласан: „сехмет“ пулчĕ пулĕ, теççĕ. || Недуг. Чăвашсем 22. Çын сехметсĕр пулмаçт, пĕр-пĕр япала ыратнă вăхăт та пулат. СПВВ. АС. Çан сехметсĕр иртмест. (Сехмет — тем шавкăн лекни). || Так называют человека, который постоянно без толку с кем-либо бранится. Ст. Чек. Сехмет — анкă-минкĕ, кăлăх çынпа вăрçакан çын. || Назв. духа. Ст. Ганьк. Усал сехмет, усал хаяр çулăхнăччĕ — таврăнать. Ib. Сехмет — усал. Ib. 77 тĕслĕ усал сехмет çулăхнипе, усал хаяр çулăхнипе. Альш. Турă сехметне (вар. турă сехмете) хур. Тюрл. Ана çине пырса тăрсассăн, тырă акма пуçлаччен, торра кĕлтуса илетĕп: торă папай, ырă сехмет (надо: сехет?) тĕлне тутăр, тетĕп. || Аттик. Эсĕ çăмăра сехмечĕ-сехмечĕпе кăларса илсе çӳре: çĕре çăмăрсăр типĕтсе хăртса ан яр. (Молитва в „Ӳчӳк“ к „Ел-кӳлли“).
Çавăн пекех пăхăр:
сехетре сехетрен сехетсерен сехетшерĕн « сехмет » сехмет ту сехметлĕ Сехнер сехре сехре витти