Шырав: тăран - Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
насыщаться, наедаться, напиваться
утолять голод, жажду
çисе тăран — наесться
ĕçсе тăранаймастăп — не могу напиться

тăрана пĕлми —
1) ненасытный, прожорливый
тăрана пĕлми кăвакал — прожорливая утка
2) ненасытно, прожорливо
тăрана пĕлми çи — есть прожорливо

тăраниччен çи — наесться досыта, до отвала
тавтапуç, мăй таранах тăрантăм — спасибо, сыт по горло
Пĕçерекен пăспа тăранать. — погов. Стряпуха и запахом сыта бывает.
Çын пани тутанмалăх, ĕçлесе илни — тăранмалăх. — посл. Угощения хватит лишь отведать, а заработанного— чтобы наесться досыта.

2.
кормиться, питаться

тăранса пурăн
1) питаться чем-л., употреблять в пищу что-л.
сăсар шăшисемпе тăранса пурăнать — куница питается мышами
2) добывать пропитание
зарабатывать на жизнь
вăл хăй вăйĕпе тăранса пурăнать — он сам себе зарабатывает на жизнь

3.
пропитываться (влагой)
шывран тăранса çитнĕ çĕр — переувлажненная земля

4.
насыщаться
быть насыщенным
тăраннă ирĕлчĕк — хим. насыщенный раствор

5.
с деепр. др. глагола
передает предельную степень осуществления выражаемого им действия:
выляса тăран — наиграться
кулса тăран — вдоволь насмеяться
çывăрса тăран — выспаться
çывăрса тăранайман ача — невыспавшийся ребенок
ку чечекĕсем курса тăранмалла мар — нельзя наглядеться на эти цветы

6. разг.
надоедать
вăл вăрçнине итлесе тăрантăм — мне надоело слушать его ругань, я по горло сыт его руганью

Çавăн пекех пăхăр:

тăрала тăраль Тăраль çăл Тăраль касси « тăран » тăранаймасла тăранах тăраначчен тăранкай тăранккай