Шырав: хыç - Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
зад, задняя часть чего-л.

задний
кăмака хыçĕ — запечье (промежуток между печью и стенкой)
хыç енĕ — задняя сторона

2.
спинка, задок
пукан хыçĕ — спинка стула
çуна хыçĕ — задок у саней

3. анат.
послед

4. в роли служ. имени:

хыçа, хыçне — за, сзади, позади (встать, расположиться)
ман хыçа тăр — встань позади меня
ачасем карта хыçне пытанчĕç — дети спрятались за забором

хыçпа, хыçĕпе — сзади, позади (проходить)
вĕсем пирĕн хыçпа иртрĕç — они прошли сзади нас

хыçра, хыçĕнче — за, сзади, позади (находиться)
стадион парк хыçĕнче вырнаçнă — стадион находится за парком
Çурăм хыçĕнче куç çук. — погов. На затылке (букв. за спиной) глаз нет.

хыçран, хыçĕнчен — из-за, сзади, за, вслед за
хыçран хăвала — гнаться, преследовать
Йывăç хыçĕнчен вăрман курăнман. — погов. Из-за дерева не увидел леса.
Куç умĕнче какалать, куç хыçĕнче какка тăвать. — посл. В глаза поддакивает, а за глаза пакостит.

II. глаг.

чесать (тело)
ӳте хыçса тат — расчесать тело до крови
Ĕнсе хыçнипе ĕç пулмасть. — погов. Почесывая затылок, дела не сделаешь.

Çавăн пекех пăхăр:

хӳхлеттер хӳххĕм хӳш хӳшĕ « хыç » хыç кил хыçă хыçăнсем хыççăн хыççăн кай