(Альш., Изамб. Т. , СТИК. алζ’ы̆ра, ubi л durum est: apud eeteros muitos, ал’ζ’ы̆ра, ал’џ̌ы̆ра), praestringi, turbidum fieri (de acie ocufurum dicitur), ослепляться (ярким светом, яркими красками), прийти в такое состояние, когда все рябат, и когда перестаешь асно различать предметы; мутнеть (о глазах). Ст. Чек. Куç алчăрат (ал’ζ’ы̆рат) = куç саланат (нимĕне те ретлĕ курмас), т. е. глаза разбегаются и ничего не могут разглядеть. СТИК. Ку тавар çине пăхсан куç алчăрат. Если смотреть на эту материю, то глаза разбегаются и не могут сразу рельефно видеть предметы. Ib. Куç алчăраса кайнă. Глаза разбежались. Альш. Аякри япалана пăхрăм-пăхрăм та, куç алчăраса кайрĕ. Я долго смотрел на отдаленный предмет, и у меня зарябило в глазах (стало трудно смотреть). Изамб. Т. Пĕр-пĕр япала çине тилмĕрсе пăхсассăн куç алчăраса каят. Если пристально смотреть на что-либо, то начинает рябать в глазах. Баранов. 55. Тарасăн куçĕ-пуçĕ алчăраса вăл минкĕресе кайнă. У Тараса помутилось в глазах, и он обеспамятел. Ал. цвет. 9. Çакăн пек тĕлĕнмелле япаласенчен хуçан куçĕ алчăрасах кайнă. От таких диковинок у купца в глазах зарябило. Н. Карм. Куç алчăрарĕ: хĕвел çине нумай пăхма хал çук, куç алчăраса каять. В глазах зарябило: нельзя долго смотреть на солнце, так как свет его ослепителен для глаз. || О сохр. зд. Вĕсем салхуланаççĕ, тĕлерсе пуçне усса тăракан пулаççĕ, куçĕ-пуçĕ алчăраса каять. Они (животные) становятся скучными и сонными, опускают голову книзу, глаза у них делаются мутными и теряют всякое выражение.
Çавăн пекех пăхăр:
алтуйилле алтуйла алтук Алтункка « алтчăра » алтчăра куç алтчăрха алтын Алтьтюç Алтьтя