Шырав: ирçе

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

эрзя
эрзянский
ирçе хули — эрзянский город
ирçе хĕрарăмĕ — эрзянка
ирçе чĕлхи — эрзянский язык

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(ирз’э), мордвин-эрзянин. Мордва-эрзя. Курм., Б. Араб. Б. и др. Симб. Пирĕн Чĕмпĕр кĕпĕрнинче вырăссем, тутарсем, ирçесем, чăвашсем пурăнаççĕ. Т. М. Матв. Вырăс кайрĕ — вырăн юлчĕ, ирçе кайрĕ — ирĕк юлчĕ. (Послов) У него же. Ирçе пасарне каяс = сысма каяс. IЬ. Ирçе пасарне кайса килем-ха. (т.-е. испражняться). Ст. Шайм. Ирçе пăрçа пĕр пăрçа, такана хырăм, йĕп сăмса (тоненький нос). (Насмешка). Это изречение есть и в Трехбалт. Трехбалт (?). Ир тăрсан, ирçе пек, каç выртсан, кашта пек. (Так приговаривают, поглаживая маленького по животику; в этих словах выражается желание, чтобы ребенок вырос высоким и здоровым). || Противный, неопрятный, грязный. ЩС. Сред. Юм. «Ирçе-нечистый, грязный человек. В некоторых местах так называют мордвов». || Назв. чув. деревни Козм. у. || Скорняк. Шибач. Ирçе тир тăвать. Т. М. Матв. Ирçе пăрçа пĕр пăрçа, такана хырăм, йĕп сăмса.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «эрзя (мордва)»; 2. «скорняк», «кожевник» (тир ӓрçи, диал. тиреçе); 3. «грязный», «неопрятный», «нечистоплотный». По-видимому, в старое время в качестве скорняков-овчинников среди чуваш работали кустари из эрзя, как среди марийцев — из мокша (мар. мокшо «скорняк», «кожевник»). В маленьком помещении наподобие бани, где скорняки выделывали овчины на мех, в чанах с разными кислотами квасились сырые шкуры, на полу валялись оскрёбки, обрезки, шерсть, мездра, пропитанные кислотными растворами, а потому здесь было очень грязно, неопрятно, в воздухе стоял невыносимый смрад, тошнотворно разило кислятиной; ср. поговорку „от козла несет псиной, а от скорняка — кислятиной“ (Даль); этим и объясняется 3-е значение слова ирçе.

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

мăкшă; мордва. Вăл та ман пек çамрăкскер, ирçе ачи (мăкшă ачи) Барка ятлă ялсем, Пăва уесĕ, Порфирий ятлăччĕ [Чунтеров 1988:31]; Çав икона умĕнче Турра кĕл тума Ишек ялне таçти-таçти тĕрлĕ-тĕрлĕ çын та пырать: чăвашсем те, çармăссем те, вырăссем те, ирçесем та (мордва) пыраççĕ <…> [Житие 1879:43].

Çавăн пекех пăхăр:

ир-ир ир-каç ир-кӳлĕм Ирçe-кукамай « ирçе » Ирçе Тĕкки ирçелле ирĕк ирĕккĕн ирĕклĕ

ирçе
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Yoomoney: 41001106956150