Шырав: иш

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
плавать
плыть

юхăма хирĕç иш — плыть против течения
ишсе кай — поплыть, уплыть
ишсе каç — переплыть
Шыва кĕмесĕр ишме вĕренеймĕн. — посл. Не окунувшись в воду, плавать не научишься.
2.
грести
кĕсменпе иш — грести веслами, идти на веслах
3.
брести по снегу, по грязи
II.

1.
разрушать, рушить, обрушивать, разваливать
çурта ишсе антар  — разрушить дом
Пĕчĕк юханшыв та çырана ишет. — посл. И маленький ручеек размывает свой берега.
2.
мять, топтать
курăка иш — мять траву

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

плавать; плыть; айĕнче çĕтĕрле ишсе пырать – подо льдом плывет стерлядь; ишсе çӳрет – плавает.

63 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(иш), ломать, ворочать. Байгул. Хĕрне илсе кайăпăр пӳртне ишсе хăварăпăр; ашшĕ тытĕ пӳрт хуйхи, амăш(ĕ) тытĕ хĕр хуйхи. Сказки и пред. 8. Арманăма усалсем лăштар-лаштăр ишнĕ те, тара панă таçталла. Макк. I, 1. Çурт-йĕрĕсене, хула хӳмисене пурне те ишсе хăварнă. Мукры, Цив. Çерçи яви ишсе çӳреççĕ. Разрушают воробьиные гнёзда. Юрк. Пӳрт маччине ишсе каякан тупă етри çухрăм çурă пĕр еннелле кайса ӳкнĕ, никама та сиен туман. Неверк. Амăш хĕрне памасан, кĕлет тӳпине ишше ил (разломай кришу клети, где спит девица, и укради её). Ч. С. Хăшĕ витресемпе шыв тултаççĕ, тата хăшĕ-хăшĕ пӳрт пурисене пакăрсемпе турта-турта ишсе антараççĕ. Ч. П. Çине (т.-е. арăмĕ çине) хĕрлĕ çыран эп ишейрĕм (обрушил). Чăвашсем 28. Тăпра ишсе таптасан, çав шăтăк (могила) умне вут чĕртеççĕ. || Ходить и топтать (или мять). Ходить по грязи. КС. Паян ун лашисем калча çинче (или: калчана) хытă ишрĕç (истоптали всходы). Шурăм-п. 14. Хунар çук пулсан, лапрашĕнче ишмеле анчах. Если бы не фонари, так по грязи хоть плавай (т.-е. очень грязно). Орау. Халь те каçма шухăшламарăмăр! Пăх-халь, мĕн хăтланаççĕ!.. Иш те тух ĕнт çавăнтан. Хорошо, что мы не вздумали там переходить!.. Смотри-ка, что делают!.. Попробуй-ка вылезти из этой топи... (Из разговора о переходе через топкое место). СТИК. Юр çинче ишсе çӳрет. Ходит по глубокому снегу (= ашса çӳрет). || Мять (медовые соты). || Городище Б. Ст. Чек. Ута ан иш. Не мни сено. || Плавать (обыкновенно об одушевленных, но иногда и о неодушевленных предметах). См. юх. Чинер. Ишме пĕлетни. Умеешь-ли плавать? Орау. Вăкăрăн варĕ ыратсан, ишекен кăвакала курсан, варĕ ыратни чарнать, тит. (Переведено из Колумеллы). Кожар. Эпĕ ишше каçса карăм, ыйттисем те каçрĕç ман хыççăн. N. Хăваласа çитрĕ, тет те, ишекен кĕреçепе вилле пĕрехçех çапрĕ, тет (как хватит покойника веслом). | Метаф. Шурăм-п., 18. Пур ял эрех ăшĕнче ишет... Юрк. Çав пĕлĕтсем... ишше çӳрерĕç (ходили). || Много есть, есть до отвала. Череп. Ишрĕмĕр. Много ели, до отвала. В том же знач. употр. и в др. гов. || Усиленно работать «ворочать». Тайба. || Колошматить, дубасить. Ст. Чек. Ăна ишсе янă (отдули, отдубасили).
(Иш), назв. речки (çырма). Цив.
неизв. слово в загадке без отгадки. Собрн. Иш пултăр юшт. Повид., записано в Козм. у.
употр. в сложении: иш-иш (ижш), холодно, il fait frôid (детское сл.). СТИК. Иш-иш, унта ан кай.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

йөзәргә (плыть)
ишәргә (рушить)

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[]
naĝi (naĝu)
эп(ĕ) ишме пĕлместĕп — mi ne scias naĝi
ишсе каç — transnaĝi
атя ишер — ni naĝu

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«грести (работать веслом)»; башк., тат. иш, кирг., узб., ойр., тув. эш, казах., к. калп., ног. эс, хак. ис «грести».
«плавать»; тув. эжин, азерб., уйг. ӳзйуз, узб., ног. юз, кирг., казах. жӳз, к. калп. жуз, алт. в дьӳç, башк., тат. йөз «плавать».
«рушить», «обрушивать», «ломать»; «топтать»; башк. иш «валить», «рушить».

Çавăн пекех пăхăр:

ихтиолог ихтиологи ихтиология ичел « иш » Иш- ишĕл ишĕлтер ишĕлӳ ишĕлчĕк

иш
Пуплев пайĕ
Еçхĕл
 
Фонетика
2 саспалли
 
Семçе сăмах
 
Чĕлхе
Чăвашла
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org