Шырав: йĕкĕлте

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
дразнить, травить
изводить
йытта туяпа йĕкĕлте — дразнить собаку палкой
чуна ан йĕкĕлте! — не трави душу!

2.
подшучивать, подсмеиваться, иронизировать
подтрунивать разг.
хăравçă тесе йĕкĕлте — смеяться над трусостью
йĕкĕлтенĕ сасăпа калаç — говорить насмешливым голосом

3.
подстрекать, науськивать разг.
çын йĕкĕлтенипе — по наущению кого-л.

4.
соблазнять, прельщать
куçа йĕкĕлтекен япала — соблазнительная вещь

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

дразнить, манить, прельщать.

73 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(jэ̆гэ̆л’д’э), дразнить, насмехатьея. Нюш-к. Хайхи çын çăмăр çăвакан енелле кайне (свой зад) уçса, аслатие йĕккĕлтесе (так!), аллипе кайне çăт-çăт-çăт çапса ларать (хлопает). Сред. Юм. Йĕкĕлтет. Насмехается над другим с целью унизить его. Тораево. Вĕсем, вăрмана пырсан, пĕр упа шăтăкне курнă, унта упи пулнă. Вĕсем упине йĕкĕлтесе кăларнă та, упи, шăтăкран тухсассăн, пĕр 4 йăвăçа ыталаса илнĕ, тет. Янтик.,,Йĕкĕлтесзначит дразнить человека его же характерными жестикуляциями“. Пшкрт. мэ̆н jэ̆ҕэ̆_лдӓзӓ т̚ы̆рады̆н мана? мана? Что ты меня дразнишь? Хорачка _лӳ_л, _лӳ_л, _лӳ_л, jэ̆ҕэ̆_лдэ_зэ ты̆рат (çынна мăшкăлакан çын). N. Ачасам вăрçнă чохне, Йăван вăлсене пĕр сепех йĕкĕлтесе тăрать (подзуживал, поддразнивал, побуждая к драке). СПВВ. Пулă вăлтава хыпмасть, ахаль анчах йĕкĕлтет (только дразнит рыболова). Янтик. Ачасене йĕкĕлтесе вăрçтаракан çынна ман корас килмеçт. Я не могу видеть человека, который любит раздразнивать, наушничать и подговаривать детей. N. Чĕлĕм туртман чухне темскер (= темĕскер) çитмен пек йĕкĕлтесе тăрать: ĕçес килет, тесен, ĕçес килмест; çиес килет, тесен, çиес килмеçть — тем çитмеçт. Чĕлĕм туртсан, вăл-ку лăштах пулать. Изамб. Т. Йĕкĕлте, дразнить человека, насмехаться, раздражать. Ib. Мĕн йĕкĕлтетĕн? эп ача мар вĕтĕ (= вĕт). Что ты дразнишь меня? Я, ведь не дитя. Ст. Чек. Йĕкĕлтеççĕ шăппăрпа. Н. Ч. Мана сăнасшăн пит хытă йĕкĕлтеççĕ. Капк. № 6, 1929. Йĕкĕлтеççĕ те, вăрçаççĕ. Тюрл. Пĕчĕк ача мар вĕть эс мана йĕкĕлтемĕ. Ты не ребенок, чтобы дразнить меня. СПВВ. ЕХ. Йĕкĕлтеме = çилентерме. Хыпар № 41, 1906. Земство укçипе школасем, больницасем, библиотекасем (кĕнекесем тытакан вырăн) тунине, агрономсем усранине те вĕсем: харам ĕç, халăха кирлĕ мар ĕç, тесе, йĕкĕлтенĕ. || Наущать, подстрекать. 10 горьк. грозд. Шуйттан йĕкĕлтенĕ тăрах, унăн пĕр намăссăр арăмпа калаçмалла пулнă. || Ябедничать. Якейк. Йĕкĕлте = елекле. Ib. Йĕкĕлтесе ваттарса вĕлерет ĕнтĕ. Шибач. Йĕкĕлтесе çӳрет = елек парать.

Çавăн пекех пăхăр:

йĕкĕлен йĕкĕлентер йĕкĕлт-екĕлт йĕкĕлтĕм « йĕкĕлте » йĕкĕлтев йĕкĕлтевçĕ йĕкĕлтевлĕ йĕкĕлтевлĕн йĕкĕлтемĕш