Шырав: кӳлĕ

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
озеро

озерный
вăрман кӳлли — лесное озеро
тăварсăр кӳлĕ — пресноводное озеро
чавса тунă кӳлĕсем —искусственные озера
юшкăнлă кӳлĕ — тинистое озеро
кӳлĕ пулли — озерная рыба
кӳлĕ хĕрринчи поселăк — приозерный поселок

2. перен.
море (о большом количестве чего-л.)
чечек кӳлли — море цветов

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

озеро; кӳлĕнчĕк – лужа; кӳлле – в озеро; на озеро; вĕресе тăракан кӳлĕ – гейзеры.

105 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(_кӳл'э̆, к'ӳл'э̆), озеро. См. кӳл. N. † Шăпăр-шăпăр çăмăр çăвать, тӳрем çула кӳлĕ тăвать. Тăв. Ял кӳлли аслă, теççĕ. Ун пек ĕçе ялта тăвас пулать. Сред. Юм. Кӳлĕ, 1) озеро; 2) небольшое углубление, наполненное водою, которое не высыхает. Ядр. (б. Убеев. в.). Вăл кӳлĕ киремет пулнă, ун патне ĕлĕк ухмах чăвашсем, юмăçсем каласа кăтартни тăрăх, пырса, укçасем чӳклесе пăрахнă. Калаçаççĕ тата, такасем пырса янă. Ĕлĕк таçти çын та унтан хăранă, ăна пуççапнă, унтан хăраса, уна итлесе пурăннă, унăн ятне пăрусем пусса, киремет тунă. Вăл кӳлĕ тĕпсĕр, теççĕ. N. † Укальча варĕнче çавра кӳлĕ, пилĕк пус кĕмĕл хам ятăм. Торп-к. Кӳлĕсен тĕпĕсем çок, тет. Вăсем пĕр çĕртен тепĕр çĕре куçаççĕ, тет. Куçнă чохне тĕтре çанталăк тăрать, тет. Кӳлле солсассăн, çын вилет, тет. Альш. Кӳлле мунчала хутас, кантăр хутас. КАЯ. Пиртен çур çухрăмра пĕр кӳлĕ пур, çав кӳлле пирĕн ял çыннисем темшĕн кăш çул, çимĕк иртсен, пĕр вăкăр пусса, чӳк параççĕ. См. Магн. М. 55.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

күл

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«озеро»; башк., тат. кӳл, узб. кул, уйг., азерб., туркм., кумык., карач., кирг., казах., к. калп., ног., алт. В, хак. кӧл, тув. хӧл, якут. кӳӧл, тур. гӧл «озеро». (Ср. монг. гол «река», «речка». Прим. ред.)

Çавăн пекех пăхăр:

кӳл хушши Кӳл хыçĕ кӳлçĕр Кӳлçырма посси « кӳлĕ » Кӳлĕ амăшĕ Кӳлĕ ашшĕ Кӳлĕ вăкăрĕ кӳлĕ пырĕ кӳлĕ чарлăкĕ