сосед
соседский, соседний
ырă кӳршĕ — добрый сосед
кӳршĕ хĕрĕ — соседская дочь
кӳршĕ хула — соседний город
юнашар хваттерти кӳршĕ — сосед по квартире
кӳршĕсемпе килĕштерсе пурăн — ладить с соседями
Кӳршĕсĕр кун çук, вилсен те кирлĕ. — посл. Без соседа и дня не проживешь, даже после смерти нужен сосед.
сосед; кӳршĕ-аршĕ – соседи.
106 стр.
(кӳржэ̆), сосед. N. Илья кӳршĕсем панче чей ĕçсе ларат. || Соседство. Юрк. Санăн хурăнташна юрăхлă вырăн çук халĕ, кӳршĕре те илтĕнмес. Ib. † Виççĕн пĕр кӳршĕре (у одного соседа) пултăмăр, виççĕн пĕр йĕкĕте саврăмăр. N. Илья (Илче) кӳршĕре ларат. Илья сидит в шабрах. N. Çав каç чăнах та вĕсен кӳршинче (у них в шабрах) пĕр çын вилнĕ, тет. Сутт. 48. Çынсем маяка кӳршĕ-кӳршĕпе тухса лартрĕç. Альш. Кӳршĕ ларакан çыннисем. || Соседний. Хĕн-хур. Çав çын кӳршĕ ялта пурăннă. БАБ. Кӳршĕри яла кайнă (в соседнюю деревню). Юрк. Вĕсенчен тăван (natae) хĕри-пăраçсем, кӳршĕ ялсене качча кайнисем, çавсем пек çынсене çуратса, кӳршĕ ялсенче те пĕтес çук хăйсем сăнарлă çынсем тултарнă. Ib. Иккĕмĕш ывăлне... кӳршĕ ялти шкула çырăва вĕренме панă (отдали). Ib. Кӳршĕри вулăса, прикаса вырăна кĕрет. N. Кӳршĕ пӳлĕм. Альш. Кӳршĕрех пӳртĕн тӳпине (крышу) сирсе ывăтнă (раскрыли, во время пожара, чтобы не дать попасть огню). См. поскил.
күрше
, кӳрĕш «сосед»; «соседний»; башк., тат. кӳрше, казах. кӧрши, алт. В, ойр. кӧрӳш «человек, с которым часто видишься», «знакомый». Происходит от формы взаимн. залога глагола куркорӳш «взаимно видеться»; азерб. гӧрӳш, тат. кӳреш «видеться»; ср. бур.-монг. хӳршэ «сосед»; «соседний».
пускил. Пĕр çын кăна унпа чирлетĕр, мехер кӳршĕсем (пускилĕсем) чипер унтан сыхланса тăмасан часах вăл çав çынтан вĕсем çине сикет, вĕсенчен ыттисем çине… [Халер 1908:1]; Пĕр килте скарлатинапа выртакан пулсан вăл киле кӳршĕсем (пускилсем) е аякра пурăнакансем те, ял вĕçĕнчисем те пырса çӳресен вĕсене те скарлатина лекме пултарать [Сборник 1903:41].
Çавăн пекех пăхăр:
кӳртсе вырттар кӳртсе ларт кӳртсе яр кӳрттер « кӳршĕ » кӳршĕ ял кӳршĕ-аршă кӳршĕ-кӳп кӳршĕлĕх кӳршĕле