Шырав: мăшăр

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
пара

парный
пĕр мăшăр атă — пара сапог
мăшăр лаша кӳлнĕ урапа — бричка, заложенная парой лошадей
мăшăр сăмахсем — лингв. парные слова
Икĕ атă пĕр мăшăр. — погов. Два сапога пара.

2.
партнер, партнерша
чья-л. пара (дама или кавалер в танце)

3.
чета, пара (супружеская)
çамрăк мăшăр — молодожены, молодая чета
телейлĕ мăшăр — счастливая чета
Икĕ çын пĕр мăшăр, çичĕ çын пĕр çемье. — посл. Два человека — пара, семь человек — семья.

4.
супруг, супруга, один из супругов
манăн юлташ хăйĕн мăшăрĕпе килчĕ — мой товарищ пришел со своей супругой

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

пара; санăн мăшăр ăçта? где твоя половина? мăшăрăн-мăшăрăн – парами.

115 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(мы̆жы̆р, мŏжŏр), пара; парный. N. Пĕр мăшар лаша. N. Пĕр мăшăр çăпата. N. Эпĕ халь икĕ мăшăр атă ватрăм. N. Кашкăр кашкăр хыççĕнех каять, теççĕ, упа упа хыççĕнех утать, теççĕ, пурте хайпăр хăй мăшăр пулать, теççĕ. Сборн. † Мăшăр кайăк чĕппи хăй юлташне çĕтернĕ. Ib. † Мăшăр пăчăр чĕпли ниçта каясса пĕлеймест. Манăн аттепе анне хĕрĕ ниçта каясса пĕлеймест. (Хĕр йĕрри). М. Тув. † Мăшăр-мăшăр хур-кайăк какăлтатса пыраççĕ; мăшăр-мăшăр хĕрпе каччă пăшăлтатса пыраççĕ. Чуратч. Ц. Пирĕнпе пĕрле вылляс мăшри çук, вăл вăя мăшăрлăн анчах вылляççĕ. Регули 1041. Прер мăшăршар (мăшăр) илтĕмĕр. N. Мария пур тĕлĕшрен те упăшкине тан мăшăр пулнă. Шемшер. † Эпир килтĕмĕр мăшăрпа, хамăр килтĕмĕр толтартмăр. К.-Кушки. Эпĕ унта алса çухатрăм мăшăрĕпех. || Супруг(а). N. Эсĕ çумри мăшăр пулсан та, кĕпе ыйтсан, сик тух та, кĕпине пар, тенĕ. Ст. Ганьк. † Мăшăрсăр пурăнма юрамасть, эп тухмăттăм çичĕ юта. Альш. Хĕр тумланат та калат: эсĕ ман мăшăрăм пулмалла, тет. Каша. Çакă кăна ялта матур пур, юрамĕ-ши мана мăшăра. АПП. † Хамăрпа пĕрле ӳснĕ сарă хĕр юраймĕ-ши хама мăшăра. Бел. Гора. † Пĕр пуянăн хĕрĕ эп, ырă хуçанăн кинĕ эп, ырă тиекĕн мăшăрĕ (пуянсен юрринчен). N. Мăшăру твой супруг. Туй. Мăшăрпа ватăлаччен пурăнмалла пултăр. Ст. Ганьк. † Чун çуралса ӳт ӳссе мăшăрсăр пурăнма юрамаст. Йӳç. такăнт. 50. Манăн мăшăрĕ пурне те тĕрĕс каларĕ. N. Хам мăшăра халат тăвăр (сделайте моей жене). Ерк. 79. Мĕн пулчĕ? — Пĕлме çук, мăшăр хушши — услам çу.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

куш, иш, пар

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «пара» (сапог); 2. «муж», «жена»; «супружеская чета»; ср. мар. мужыр «пара». Рясянен предполагает родство этого слова с древнеиранским mitwapa «пара» (77, Т 255).

Çавăн пекех пăхăр:

мăшăлтат мăшăлти мăшăльт мăшăльтеттер « мăшăр » мăшăрăн мăшăрăн-мăшăрăн мăшăрлă мăшăрлăн мăшăрлăх