Шырав: тăрăхла

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
продолговатый
тăрăхла ещĕк — продолговатый ящик

2.
продольный

3.
вдоль
сĕтелĕн тăрăхла енĕ — продольная сторона стола
тăрăхла сак — длинная скамья (вдоль продольной стены избы)

◊
тăрăхла урапа — дроги

II.

1.
подшучивать, подсмеиваться, насмехаться
подтрунивать разг.
пер-пĕринчен тăрăхла — подшучивать друг над другом
тăрăхласа калаç — говорить с иронией
тăрăхласа кул — подсмеиваться
тăрăхласа питле — обличать
тăрăхласа кала — говорить в ироническом тоне
тăрăхласа пĕтер — высмеять, обсмеять
мăшкăлласа тăрăхла — издеваться, глумиться

2. диал.
упрекать

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

вдоль. ХЛБ. Тăрăхла та, урлă та сӳрес пулать. Собр. Çăкăр кăмакара тăрăхла çурăлсан, усал пулат, теççĕ. Эпир çур. çĕршыв 22. Кай енчен мал енелле юхса выртакан ункă вулас çĕрне тăрăхла çурса тухать. Чертаг. Тăрăхла вырса каймалла (вдоль загона). || Продолговатый. Орау. Тăрăхла хут çине урлă çыра-çыра хунă. В. Ив. Аври тăрринче икшер тăрăхла хутаç ларать.

подсмеиваться, подтрунивать, подшучивать. N. Çынтан тăрăхлать (= колать, подтрунивает). Шел. II. 40. Ялсем тавра çаврăнаççĕ харăс утса, юрласа, уява тухман хĕрсене тăрăхласа, хурласа. N. Пĕр-пĕрне тăрăхлаççĕ те, пĕр-пĕрне хурласа лараççĕ çынсем умĕнче. Юрк. Вилнĕ çынна çын сăмахĕсемпе кăлăхах тăрăхласа калаçнăшăн хама турă каçартăр. Сред. Юм. Тăрăхласа колать (насмехается), тесе, малтан чипер сăмахласа, кайран çав сăмахланă сăмахĕсемпе каласа колса çӳресен, калаççĕ. Ib. Тăрăхлать, насмехается. Ib. Паçăр пăртак çиç тăрса сăмахларăмăр, хамран уйăрăлсаннах, тăрăхласа çӳрет, тет: ун пик çынпа тем йăмахласси пур. Ib. Малтан кампа та пулса йăмахласа, кайран хăйпе сăмахлакан çынтан кулса çӳрекене: тăрăхласа çӳрет, теççĕ. СТИК. Вăл çынна тăрăхлама пит юратат (любит проезжаться, насмехаться, подтрунивать). Альш. Сан мăйăх пĕрре кăна-çке, епле вăл пĕр çунатлă кайăк пулат, тесе, ахаль тăрăхлат, тет. Кильд. Унăн хăлхине çапла тăрахласа кулни пĕре те кĕмен. N. Çынна тăрăхласа кулаççĕ вара вĕсем. П. Пинерь. Ан тăрăхлăр, кăвак куçсем, сисетпĕр-çке, чакăр куçсем. Ст. Чек. Ăна тăрăхланă (подтрунивали). || Упрекать. Изамб. Т. Пĕр-пĕр çын тепĕр çын çинчен кирлĕ марне калаçса çӳренĕ пулсан, кайран ăна: ман çинчен ма апла калаçса çӳрерĕн, тесе тăрăхлат (упрекает).

Çавăн пекех пăхăр:

тăрăх сак тăрăх улача тăрăх-тăрăх тăрăхăн « тăрăхла » Тăрăхла пăлашка тăрăхла пир тăрăхла сак тăрăхла туттăр тăрăхлав