Шырав: тапăр

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
водопой (на реке, озере)
тапăр таппи — плес, место водопбя
кĕтĕве тапăра антар — согнать стадо на водопой
кĕтӳ тапăрта — стадо на водопое

2.
стадо, табун
лашана тапăра кайса яр — отвести лошадь в табун

II.
табор
таборный
чикан тапăрĕ — цыганский табор
тапăр пурнăçĕ — таборная жизнь

IIII.
подражание топоту, топанью
тапăр-тапăр — усил. от тапăр III.
каччĕсем тапăр-тапăр ташлаççĕ — парни пляшут, выбивая дробь

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(табы̆р), место для водопоя стада на речке. СПВВ. Кĕтӳ тапăра аннă. СПВВ. МС. Ку выльăхсам пăхакан ырă мар, выльăхсене тапăртах хуплать. КС. Тапăр тăратнă вырăнта (где скотину загоняют на водопой в полдень) тырă лайăх пулать. Изамб. Т. Кăнтăрла çитерехпе выльăхсене шыв ĕçме тапăра антараççĕ (загоняют поить). Ib. Тапăр (или: тапăр вырăнĕ), место, куда загоняют скотину поить и отдыхать. Н. Карм. Тапăр — кĕтĕве кăнтăрла вырттаракан çĕр. Баран. 6. Тăн-кăнтăрла тĕлĕнче, шăхличине кăшкăртса, хуçа хупмасть тапăра. N. Вăл вырăна пирĕн тапăр вырăнĕ теççĕ. Çак тапăра çитсессĕн, пирĕн хăшĕ-хăшĕ çур çавала çитичченех кĕрсе тăчĕç. || Табун, стадо. ППТ. Кăнтăрлаччен, пуху тăваççĕ те аслăрах çынсем, тапăр ансан (когда стада спуститься на водопой), выльăхсене тапăртан кайса тытса килеççĕ. ТХКА 42. Лашасем, ĕнесем каçпа тапăра тухнă. Эпĕ хамăр тьыхана йĕвен тăхăнтарса утлантăм. || N. Тапăр, то же, что стольне.

(табы̆р), подр. топоту ног.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«место отдыха и водопоя скота в полуденное время»; ст. тур. табур «лагерь, окружённый повозками»; казах. топыр, тобыр «сутолока»; «орава»; топырла «толпиться»; «ходить толпой, скопищем»; следовательно, со словом тапăр соединяется значение стоянки большого количества людей и скота, значение топота ног, шума и пр. Звукоподражание сильному топоту.

Çавăн пекех пăхăр:

тапăмлă тапăн тапăнтар тапăну « тапăр » тапăр курăкĕ тапăр таппи тапăрла тапăрлат тапăрт