Шырав: шăрт

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
щетина
щетинный
щетинистый

сысна шăрчĕ — свиная щетина
шăрт сухал — щетинистая борода
шăрт щетка — щетинная щетка, ершик
шăрт пек калча — щетина (о густых всходах озими)
шăрт тăрат —
1) ощетиниться
чĕрĕп шăртне тăратрĕ — еж ощетинился
2) перен. обозлиться, прийти в ярость
2.
чесалка, мыкалка, мыкальница (для расчесывания кудели)
шăрт айĕ — охлопок, очески
3.
верхние плавники рыбы (напоминающие щетину)
4.
ость (меха)
II.

гнев, злость, ярость
шăрчĕ унăн виçĕ çынлăх та пур — злости у него хватит на троих
шăртне ниçта хураймасть — он не может унять свой гнев
III.

1.
резец, чертец (часть сохи)
шăрт шăтăкĕ — отверстие в грядиле для резца
2.
предплужник
IV.

присяга
суд шăрчĕ — судебная присяга
çар шăрчĕ — воинская присяга
чаплă шăрт — торжественная присяга
шăрт пар — принять присягу, присягнуть
шăрт йышăн — принять присягу, присягнуть
салтаксене шăрт партар — привести бойцов к присяге
шăртна пăсни — нарушение присяги
V.

Шăрт — в чувашской народной религии — покровитель сева
VI. диал.

гребень
грива

ту шăрчĕ — гребень горы
VII.

понуд. от шăр II.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

понуд. ф. от гл. шăр; заставить мочиться.
подр. треску. См. шарт. Кубаво. Шăрт-шăрт кантăр тылатпăр, эсир иртсе пыратăр. Н. Байгул. Шăрт, шăрт, шăрт пахчи, шăрт пахчинче шăна кĕпçи çын кормасăр ватăлнă. || Подр. испугу. Шел. 73. Пăр, çуркункехи хĕвел хĕрĕвĕнчен хăраса сехĕрленсе шăртах сиксе, кĕрлесе хăпса... Сĕнче кукрисене пыра-пыра капланать. || Моментально. Кан. Шăрт хăпартса лартаççĕ Вăрнар кооператтăрĕсем хаксене инçпектăр кайсан.
щетина. N. Сысна шăрчĕ. СПВВ. ИА. Сысна шăртĕнчен тумтир тасатмалли шоткă тăваççĕ. Кĕвĕсем. Сысна тесен — шăрчĕ çук, этем тесен — сăнĕ çук. N. Сысна тесен — шăрту çук, йысна тесен сăну çук. Чист. Ачана шăрт тухнă (щетинка). Яровой-к. Шăрт сухал тытать (пугают детей). СТИК. Кушак йытта курсан шăртне тăратат (хӳри çинчи, мăй çинчи çăмне шăрт пек çĕклентерет). Изамб. Т. Кит çăмсăр, шăртсăр пулат. || Гнев. КС. Шăртне тăратрĕ. Рассердился. Бука. 1900. Шăртна ан тăрат. N. Шăртне шăнараймасăр (с сердцов) пĕр чĕрес сĕт тăкса янă (он). || Щетка из щетины (мыкальница) для расчесывания кудели, льна. N. Сӳс шăртлакан шăрт. Ягудар. Сӳс шăртламалли шăрт. Сред. Юм. Шăрт начарланнă пирĕн, сӳс шăртлама шăрт çыхтарас пулать. Ой-к. Кăвак сурăх кĕрте ларĕ. (Шăрт тĕпĕ). N. Шăрт пак (о частой озими). Собр. Катка тăрне катки, чăн тăрринчи шăрт. (Кĕпçе). || Верхние плавники у рыбы (на спине). Чертаг. || Часть плуга, сабана. См. ака (ака-пуç). Чертаг. Шăрт, левое железо у сохи, режущее землю. N. Ака шăрчĕ, чертец, отрез или резец сабана. Яргуньк. Шăрт тимĕр, резец у сохи. N. Шăрт шăтăкĕ, отверстие грядиля, куда вставляется чертец. Янгорч. Шăрт шăтăкĕ — кашта çине шăрт лартма шăтарнăскер. Шăрт савăлĕ, прогонистый клин у плуга. Ой-к. Шăрт-тренсем тĕрĕс пулччăр. Сиктер. Шăрт-тĕрен кăларса пĕр пĕрчĕ акса пин пĕрчĕ илме пар. (Моленье). N. Е тата акана-сухана тухăпăр, шăрт кастăр, трен хапарттăр, тет, турă амăшĕ! || Бердо? В. Олг.
назв. божества. Б. Олг. || Место для жертвоприношения. Начерт. 207. Отсюда: Шăрт вар.
(шы̆рт), sive ака шăрчĕ (т̚ы̆рџ̌э̆), culter aratri, чертец, отрез или резец сабана. Асан., Вута-б., Имен., Янгорч., Кумарк.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «щетина»; 2. «мыкальница из щетины (для расчесывания льна)»; МК сырт «щетина»; тоб. (Радлов), башк. шырт «щетина»; ср. монг. ширкег (Бурдуков), бур.-монг. ширки, калм. ширкт «щетина».

Çавăн пекех пăхăр:

шăрпăла шăрпăтлан шăрпаклă шăрсарĕ « шăрт » Шăрт вар шăрт шăтăкĕ шăрт-шарт шăрт-шорт шăртан

шăрт
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Yoomoney: 41001106956150