путы
лаша тăлли — конские путы
тăлă тĕвви — узел у пут
тăлă салт — снять путы
тăлă тăлла — стреножить
◊
тимĕр тăлă — оковы, кандалы
(ты̆лы̆, тŏлŏ), путы для стреноживания лошади. ЧС. Лашинĕн тăллине часах илсе утланчĕ. N. Тăлла сӳсрен, пушăтран явса тăваççĕ, тата тимĕртен тăваççĕ. ЧП. Хура пурçын тăлă уринче. Юрк. Тытăннă пулсан, тимĕр тăлăпа таçта чанкăрăтаттарса çӳренĕ пулĕччĕ. Кан. Пĕрин аллинчен теприне пысăк тĕвĕллĕ тăлă чуптарса, çурăмсенчен ай, ну! ислететпĕр. Ст. Чек. Мăнтăрланса кайнă, тăлă çитмес мăйне (или: мăйне тăлă çитмĕ, о человеке). Изамб. Т. Тăлăпа лашана тăллаççĕ (путают ноги). Яргуньк. Лашасене тăлăпа тăлласа ятăмăр. N. Вĕçсе кайса пăхăттăм, икĕ урамра тимĕр тăлă. Чертаг. Тимĕр тăлă, железные путы. N. Эпĕ лашасен тăллине вĕçерсе, йĕвен тăхăнтартса, утланса лартăм та, киле кайрăм. || Мочеи, Якейк. Тăлă — арман урапине кăкармалли. См. арман.
«id. quo rota molaris deligatur ». Мочеи. Тăлă = арман урапине кăкармалли, т. е. то, чем привязывают мельничное колесо.
«конские путы», «тренога»; Замахш. тушак, башк., тат. тышау, кирг. тушоо, тушамыш, казах., к. калп. тусау, узб. тутов, туркм. душак, ойр. тужак, хак. тузах «путы»; в некоторых языках (кирг., хак. и др.) и «оковы»; ср. монг. mушаa «путы»; л ~ ш, т, с.
Çавăн пекех пăхăр:
тăкши Тăкши хăртни тăл тăл-тăл « тăлă » тăлă вăрламалла тăлă йăлли тăлă тĕвви тăлă тортмалла тăлăк