çатăрт
подражание резкому треску, хрусту, скрипу
кĕленче çатăрт туса ванчĕ — стекло с треском лопнуло
хăма çатăрт турĕ — доска треснула
çатăрт-çатăрт — усил. от çатăрт
лаша курăка çатăрт-çатăрт тутарать — лошадь с хрустом жует траву
çăтăрт
то же, что çатăрт
кĕпе çăтăрт çурăлчĕ — рубаха с треском порвалась
çăтăрт-çатăрт
подражание неритмичному скрипу, треску, похрустыванию
кăвайт çăтăрт-çатăрт туса çунать — костер горит потрескивая
çатăрт
(с'ады̆рт), подр. оборванному звуку, получающемуся при резком переломе палки. Сред. Юм. Чăпăркка аври çатăрт! турĕ те, хуçăлчĕ тем. (Звук когда ломается палка).
çоторт
(с’одорт), подр. отрывистому звуку травы, отрываемой скотиной зубами. Шорк. Ĕне анкарти картине çĕмĕрсе поçне чикнĕ те, çоторт! корăк çыртать. || Подр. треску, который получается при ломании дерева. В. Олг. Йӳç вăрманта çилпеле хоçăлса карĕ: çоторт! терĕ. См. çатăрт.
çотăрт
(с’оды̆рт), подр. треску при раскалывании. Б. Олг. Çотăрт! тесе çорăлса карĕ (раскололось). || Подр. звуку при срывании травы. Б. Олг. Ута валли корăк кирлĕ польчĕ мана; эп пĕр хол-хошши алăпа татсилтĕм: çотăрт! çотăрт! Ib. Ут корăк татса çиет: çотăрт, çотăрт, çотăрт. || Говорится также о внезапном сильном укусе. В. Олг. Поан çотăрт çыртс’ илчĕ. (У КС. çатăрр çыртрĕ). См. çатăрт, МКП 96.
çăтăрт-çатăрт
подр. распарыванию рубахи. СТИК. Çăтăрт-çатăрт тутарса такшин кĕпе çурса ларат. (Пĕрре туртат — çăтăрт тăват; тепĕре туртат — çатăрт тăват).
çатра
, çатрака 1. «кустарник»; «хворост»; «чаща»; 2. «густой, частый» (о лесе); «ветвистый»; çатăркка çын перен. «вспыльчивый человек»; тат. чытыр, башк. сытыр «хворост»; тат. чытырмак «чаща»; кирг. чытырман «чаща», «густые заросли»; ср. мар. чодра «лес», чодыркан «сухая пихта с ветвями и хвоей»; перен. «вспыльчивый человек». Слово звукоподражательное: чув. çатăр, çатăрт — подражание треску сухих сучьев; çатăртат «трещать», «хрустеть», «гореть с треском»; тат. чытырда, башк. сытырза «трещать», «хрустеть»; кирг. чырт «хруст», «треск»; чыртылда «трещать» (о ломающихся сучьях).
Çавăн пекех пăхăр:
Çатăрку çатăрла çатăрма çатăрмак « çатăрт » çатăртат çатăртаттар çатăрти çата-пата çатак