Шырав: вĕçерт

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

вĕçер

1.
то же, что вĕçерт

вĕçерт

1.
высвобождать
— перевод зависит от характера действия:
отцеплять, спускать (с цепи), расстегивать, разнимать и т. д.
вакуна пуйăсран вĕçерт — отцепить вагон от поезда
йытта сăнчăртан вĕçерт — спустить собаку с цепи
кĕпе çухине вĕçерт — расстегнуть ворот рубахи
вĕçертсе ил — отцепить что-л.
вĕçертсе яр —
1) освободить от привязи, пустить на волю (скот)
2) расстегнуть, распахнуть (напр. рубаху)

вĕçерт

2.
упускать что-л., лишаться чего-л.
алăран вĕçерт — прям. и перен. упустить из рук
телейне ан вĕçерт — не упускай своего счастья
куçран ан вĕçерт — не спускать глаз с кого-чего-л.

вĕçерт

3. разг.
болтать, выбалтывать что-л.,
проговариваться о чем-л.
вăл сăмах вĕçертекен çын мар — он не из тех, кто выбалтывает секреты

вĕçерттер

понуд. от вĕçер
понуд. от вĕçерт

куç

3.
взгляд, взор
глаза

куç алчăрать — в глазах рябит
куç хыв — 1) обратить взор куда-л. 2) высмотреть, заприметить
куç умĕнчи пек курса тар — представлять что-л. воочию
куçран вĕçерт — терять из виду, из вида
куçран çухат — терять из виду, из вида
куçран çухал! — уйди с глаз долой!
куç умĕнчех улшăн — меняться на глазах
куç тĕлне ан пул — не попадаться на глаза
куç хуралса килчĕ — в глазах помутилось
Куç хăрать те алă тăвать. — посл. Глаза страшатся, а руки делают (соотв. Не так страшен черт, как его малюют).
Пуп куçĕ — нӳхреп куç. — посл. Поповский глаз словно погреб.
Куç хитрине юратать, тута — тутлине. — посл. Глаза любят красивое, уста — сладкое.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

вĕçерт

спустить, вырвать, отцепить, расстегнуть. Çутталла 117. Çыхнă кимме йăпăр-япăр вĕçертсе илет (быстро отвязывает). Тораево. Çăраççине вĕçертсе илчĕ, тет те, уçса, утсене вăрласа карĕ, тет. Актай. Çак (он) çывăрса кайсан, амăшĕ ушшĕне вĕçертсе илчĕ, тет те, кĕлете кайса пăххăþ, тет, мĕн пур, мĕн çукне (что там было). Якейк. Лашая вĕрентен вĕçертсе яр. Ала 13. Тата аллинчи перçтĕнне те сĕтел çинех вĕçертсе (снять) хунă. || Преувеличивать. Ст. Чек. Сăмаха вĕçертсе калаçат; пĕр сăмахран пин сăмах тăват. Передает слышанное с выдуманными им самим прибавлениями. || Потерять, amittere. Мусир. † Хăвăнтан тăван хĕрĕне (= хĕрне) çын сăмахĕпе вĕçертрĕн. Нижар. † Чунтан савакан хĕруна (= хĕрне) çын сăмахĕпе вĕçертрĕн. || Болтать. Орау. Вăл пит сăмах вĕçертекен этем. Она (или: он) болтунья, сплетница (болтун, сплетник).

вĕçерттер

понуд. ф. от гл. вĕçерт.

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

выпустить

глаг. сов.
1. кого-что (ант. впустить) кăлар, яр, кăларса яр; выпустить из рук алăран яр, вĕçерт; выпустить скот на улицу выльăхсене урама кăларса яр
2. кого (син. подготовить) кăлар, вĕрентсе кăлар; институт выпустил много инженеров институт нумай инженер вĕрентсе кăларнă
3. что (син. изготовить) кăлар, туса кăлар; выпустить новые товары çĕнĕ тавар туса кăлар; выпустить в продажу сутта калар; писатель выпустил новый роман çыравçă çĕнĕ роман пичетлесе кăларнă

выронить

глаг. сов.
алăран вĕçерт, кăларса ӳкер; выронить из кармана деньги кĕсьерен укçа кăларса ӳкер ♦ ни слова не выронил сăмах та шарламарĕ

отвязать

глаг. сов. (ант. привязать)
салт, вĕçерт, салтса яр; отвязать собаку йытта вĕçертсе яр

расстегнуть

глаг. сов.
вĕçерт, вĕçертсе яр; йӳле яр; расстегнуть шубу кĕрĕк тӳмисене вĕçерт

терять

глаг. несов.
1. кого-что (ант. находить) çухат, çĕтер; терять деньги укçа çухат
2. что (син. тратить) тăк, çухат, сая яр; терять время вăхăта сая яр ♦ терять голову пуçа çухат, ăсран кай; терять из виду куçран вĕçерт; терять доверие шанчăкран тух

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

выпустить

сов. 1. кого-что кăлар, яр, кăларса яр; выпустить кошку из комнаты кушака тула кăлар; выпустить скотину на поля выльăхсене уя яр; выпустить воду из ванны ваннăран шыв юхтарса кăлар; 2. кого-что (упустить из рук) вĕçерт, яр; выпустить из рук вожжи тилхепене алăран вĕçерт; 3. кого (отпустить на свободу) кăлар, ирĕке кăлар; выпустить из тюрьмы тĕрмерен кăлар; 4. кого (из учебного заведения) вĕрентсе кăлар; выпустить из училища училищăрен вĕрентсе кăлар; 5. что (выработать, пустить в обращение) кăлар, туса кăлар; выпустить новую продукцию çĕнĕ продукци туса кăлар; выпустить книгу кĕнеке кăлар; выпустить заём заём кăлар; 6. что (исключить) кăларса пăрах; выпустить главу из книги кĕнекен пĕр сыпăкне кăларса пăрах; 7. что (выставить наружу) кăлар, кăларса яр; выпустить когти чĕрнесене кăлар; выпустить снаряд (или заряд, пулю и т. п.) персе яр; выпустить в свет пичетлесе кăлар; выпустить из рук алăран вĕçерт, харама яр; выпустить из памяти манса кай.

отвязать

сов. кого-что салт, салтса ил (е яр), вĕçерт, вĕçертсе ил; отвязать собаку йытта салтса яр.

отпустить

сое. 1. кого-что яр, салат; отпустить рабочих рабочисене яр; 2. кого-что (освободить) кăларса яр; отпустить птичку на волю кайăка ирĕке кăларса яр; 3. что (перестать держать) яр, вĕçерт; он отпустил мою руку вăл ман алла ячĕ; 4. что (ослабить) пушат, лăнчăлат; отпустить ремень чĕн пиçиххине пушат; 5. что (отрастить) ӳстер, ӳстерсе яр; отпустить усы майăх ӳстерев яр; 6. что (продать, выдать) парса яр, сут; отпустить товар тавар парса яр; 7. что (ассигновать, предоставить) пар, уйăрса пар; отпустить средства укçа-тенкĕ пар; 8. что, разг. каласа хур, персе яр; отпустить шутку шӳт сăмахĕ каласа хур; 9. что, спец. (наточить) тупта, çивĕчле; отпустить косу çава тупта; 10. что, тех. пиçĕхтер, çемçет; отпустить сталь хурса пиçĕхтер; 10. что, уст. (простить грех и т. п.) каçар.

отстегнуть

сов. что вĕçерт, вĕçертсе яр.

разнять

сов. 1. что (разъединить) вĕçер, вĕçерт, вĕçерсе яр, вĕçертсе яр; разнять руки алăсене вĕçер; 2. кого (развести силой в стороны) уйăр, уйăрса яр; разнять дерущихся вăрçакансене уйăрса яр.

распутать

сов. 1. что (размотать что-л. спутанное) сӳт, сӳтсе майлаштар; 2. что, перен. тупсăмне туп, татса пар; распутать вопрос ыйтăва татса пар; 3. кого-что (освободить от пут) вĕçерт, салт; распутать лошадь лаша тăллине салт.

расстегнуть

сов. что вĕçер, вĕçерт, вĕçертсе яр (тӳмене).

сболтнуть

сов. что и без доп., разг. персе яр, каласа яр, сăмах вĕçерт.

упустить

сов. кого-что 1. алран яр, вĕçерт, сисмесĕр юл; упустить поводья чĕлпĕре алран яр; 2. что, перен. (не использовать) вĕçерт, усă курмасăр юл (май килнĕ чух); ◇ упустить из виду см. вид.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

вĕçер

, вĕçерт «отцеплять», «освобождать», «расстёгивать». Образовано с помощью аффиксов -ер и т от вĕç «летать» (см. вĕç); первоначальное значение — «дать возможность улететь». Ср. тефс. XII—XIII вв. очӳр «тушить», «гасить».

Чăвашла-вырăсла фразеологи словарĕ

Алăран вĕçерт

Алăран (алран) вĕçерт [яр] 1. выпускать / выпустить из рук что; 2. упускать / упустить кого.
1. Ырă курĕ пирĕн ял-хула, Алран вĕçертмĕ ирĕкне. И. Ивник. Ленин панă ырлăха ĕмĕр алран ярар мар. Ленин халăх чĕринче. 2. [Дарья Игнатьевна — Нинăна:] Венедикт Ильич вара кĕнекесемпе ĕçлесех сана аллинчен вĕçертсе ячĕ. П. Осипов.

Куçа ан вĕçерт

Куçа ан вĕçерт не сводить [не спускать] глаз с кого-чего, не отрывать глаз от кого-чего.
Шыв çинчен куçне вĕçертмест вăл — пулли хыпасса кĕтет ĕнтĕ. А. Янташ. Назаров ефрейтор вĕсем çинчен куçне те вĕçертмест. А. Алка.

Куçран ан вĕçерт

Куçран ан вĕçерт не упускать [не выпускать] / не упустить / [не выпустить] из виду [из глаз], не выпускать / не выпустить из своего взгляда кого-что.
Илле, Ванеçсемпе кӳршĕллĕ пурăнаканскер, ăна кунĕпех куçран вĕçертмерĕ. С. Элкер. Пĕри, ватăраххи пулас, карлăк çинче алăка куçран вĕçертмесĕр хурал тăрать. Коммунизм ялавĕ.

Сăмах вĕçерт

Сăмах (сăмаха) вĕçерт болтать зря; болтать / проболтаться, проговориться.
Вăл пит сăмах вĕçертекен этем. Игнатий Павлович çинчен Эс сăмахна таçта вĕçертрĕн. А. Алка. Анчах эс пĕлетĕн, Ăнланан аван: Пĕр сăмах вĕçертрĕн — Пин çынна сутан. П. Хусанкай. Пĕр вĕçертнĕ сăмаха нимĕнле йĕвенпе те тытса çăварлăхлаймăн ĕнтĕ.

Тилхепене алран ан вĕçерт

Тилхепене алран ан вĕçерт прибирать / прибрать вожжи к рукам.
Ачи-пачисене ытла ирĕк параççĕ, аллинчен тилхепине вĕçертсе яраççĕ те тарăхма тытăнаççĕ. Т. Петĕркки.

Çавăн пекех пăхăр:

вĕçен-кайăк вĕçенчĕк вĕçер вĕçерĕн « вĕçерт » вĕçерттер вĕçи вĕçкĕн вĕçкĕн-курăк вĕçкĕнĕн

вĕçерт
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Yoomoney: 41001106956150