Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

вĕселентер

то же, что вĕтеле 1, 2.

вĕтеле

1.
палить, опаливать, обжигать (на огне)
чăх тушкине вĕтеле — опалить куриную тушку

вĕтеле

2.
жечься, жечь, обжигать
вĕлтĕрен вĕтелет — крапива жжет (жжется)
сивĕ пите-куçа вĕтелет — мороз обжигает лицо

вĕтеле

3.
жарить, поджаривать
çатма çинче вĕтеле — поджарить на сковороде

вĕтеле

4.
кусать, жалить (о насекомых)
çулла вăрăмтуна вĕтелет — летом одолевает комарье

вĕтеле

5. перен.
бить, пороть, хлестать
саламатпа вĕтеле — пороть нагайкой

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

вĕтел

мельчать. Йӳç. такăнт. 57. Ма чăвашсем вĕтелсе, сывлăхсăрланса карĕç? || Ослабевать. Орау. Çăмăри вĕтеле пуçларĕ те ха... (дождь начал ослабевать).

вĕтеле

сжечь, обжечь, спалить, опалить. Изамб. Т. Сурăх урисене вĕтелеççĕ (вĕтеççĕ, палят). Т. М. Матв. Хăй вут мар, çапах та пулин вĕтелет. (Вĕлтĕрен). Ч.П. † Ђăлтăр-палтăр вут тухать, пите-куçа вĕтелет. (У КС. Ђăлтăр-палтăр ― выскакивают искры). Сред. Юм. Вĕтелесе илчĕ, тесе, кăçта-та-пулса, пит пĕçерекен çĕре пырса, ӳте сисмен хутран пĕçерттерсен калаççĕ. Дик. леб. Карчăк Елисанăн аллине çав вĕтелекен вĕлтĕрене тивертни. Хвал. Эпĕ сире, шуйттансене, тытсассăн, вĕлтĕренпе вĕтелĕп! Ах, шуйттансем! N. Пĕлĕтрен вут анчĕ те, санăн вак выльăхусене, тарçусене вĕтелерĕ-ячĕ. Абаш. Вĕтеле, 1) жечь (вĕлтĕрен), 2) сечь (крапивой). N. Суккăр вĕлттрен вĕтелемест (не жжется). Сред. Юм. Вăт (огонь), пĕçерсен, вĕтелет. Вĕлтрен вĕтелет. Дик. леб. Унăн алли вут вĕтеленĕ пек хăпаланса тухнă. || Поджаривать. Хыпар № 15, 1906. Пĕрер чашкă вĕтеленĕ пулă вăльђи ларать.

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

жечь

глаг. несов.
1. çунтар; жечь хворост çапă çунтар; жечь электричество электричество çунтар
2. 1 и 2 л. не употр. çунтар, пĕçерт, вĕтеле; солнце жжёт хĕвел пĕçертет ♦ жечь кирпич кирпĕч хĕрт

жечься

глаг. несов.
çунтар, пĕçер, пĕçерт, вĕтеле; крапива жжёт вĕлтĕрен вĕтелет

хлестать

глаг. несов.
1. кого-что (син. бить, ударять) çап, вĕт, вĕтеле, хулăла, çатлаттар; хлестать коня кнутом лашана пушăпа çатлаттар; хлестать прутом хулăла, хулăпа çап
2. 1 и 2 л. не употр. çу, тăк, шарлаттар, чашлаттар; дождь так и хлещет çумăр чашлаттарать кăна

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

пороть

-рю кого, что несов., выпороть сов. хулăпа хĕне (хӗрт), хулӑпа ҫаптар, вĕтеле.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

взгреть

сов. кого, прост. 1. (побить) пĕçерт, хĕрт, çунтар, вĕтеле; 2. (выругать) пăсăрлантар.

высечь

сов. кого (наказать) çаптар, хĕне, вĕтеле.

жечь

несов. 1. кого-что çунтар; жечь дрова вутă çунтар; 2. кого-что и без доп. çунтар, пĕçерт, вĕтеле; солнце жжёт хĕвел çунтарать; крапива жжёт вĕлтрен пĕçертет; 3. что и без доп., перен. (мучить) çунтар; его слова жгли мне сердце ун самахĕсем ман чĕрене çунтарчĕç; 4. что (обжигать) хĕрт; жечь кирпичи кирпĕч хĕрт.

кусать

несов. 1. кого-что çырт; кусать губы тутана çавăрса çырт; мухи кусают шăнасем çыртаççĕ; 2. кого-что, разг. (о крапиве, ветре, морозе) пĕçерт, вĕтеле, çунтар (вĕлтрен); чĕпĕт, çатăрла, çатăрах ил (çил, сивĕ); мороз кусает сивĕ çатăрах илет; 3. кого-что, разг. (раздражать кожу) чик, кăтăкла(нтар); кофта кусает кофта чикет; 4. что (отделять зубами) çыртса ил (сахар); 5. что (отрезать щипцами) хĕстерсе (е касса) тат, татса ил; кусать проволоку пралука касса тат; ◇ кусать (себе) локти чавсана çырт.

кусаться

несов. 1. (иметь привычку кусать) çырт; собака кусается йытă çыртать; 2. перен. (о крапиве, ветре, морозе) пĕçерт, вĕтеле, çунтар (вĕлтрен); чĕпĕт, çатăрла, çатăрах (е чарах) ил (сивĕ, çил); З. (раздражать кожу) чик, кăтăкла(нтар).

обжечь

сов. 1. кого-что пĕçерт, пĕçертсе яр, вĕт; обжечь себе палец пӳрнене пĕçерт; 2. кого-что (о крапиве) вĕтеле, пĕçерт; З. что (обработать огнём) хĕрт; обжечь кирпич кирпĕч хĕрт.

палить

несов. 1. кого-что ĕнт, вĕт, çунтар, вĕтеле; палить поросёнка сысна çури вĕт; 2. кого-что и без доп. хĕрт, çунтар, пĕçер(т); солнце сильно палит хĕвел хĕртсе пăхать; 3. что, разг. (сжигать) çунтар, хыптар, тĕрĕлтеттер; палить солому улăм тĕрĕлтеттер; 4. что, разг. ĕнтсе яр, çунтарса яр; палить бельё утюгом кĕпе-йĕме утюгпа ĕнтсе яр; 5. кого-что, перен. (терзать — о чувствах) çунтар (чĕрене).

поджарить

сов. что ăшала(нтар), вĕтеле(нтер), хĕрелтер; поджарить на сковородке çатмапа ăшала.

хлестать

несов. 1. кого-что (бить, стегать) çап, çаптар, хĕрт, вĕтеле; хлестать кнутом пушăпа çаптар; 2. во что çап, çапса çу, чашлаттар, кас, кастар; дождь хлестал в окно çумăр чӳречене çапса çунă; ветер хлещет в лицо çил питрен кастарать; 3. кого (наносить пощёчины) çуп, çутăлтар; хлестать по щекам питрен çутăлтара-çутăлтара яр; 4. (плескаться — о воде) сапăн, шавла, кĕрле, шарла; 5. (выливаться с силой) юх, тăкăн, палка, тап, шарлара юх; из крана хлещет вода кранран шыв шарласа юхать.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

вĕт

, вĕтеле (интенс. ф.) «палить», «опаливать (ощипанную курицу)», «слегка обжигать»; МК, АФТ, полов., азерб., туркм. ӳт, уйг. ӳшли, узб. ут, казах. ӳйт, ног, уйыт, тат., башк. ӧт, хак. орте «палить», «опаливать», «обжигать»; тур. ӳтӳ, казах. ӳтик, тат. ӧте(к), кирг., башк. ӳтӳк «утюг». Из тюркских языков слово утюг проникло в русский и персидский языки (оту).

Çавăн пекех пăхăр: