Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

сĕрĕн

то же, что сĕртĕн

сĕртĕн

1.
касаться, прикасаться, дотрагиваться
алăпа сĕртĕн — коснуться рукой
сăрланă алăка ан сĕртĕн — не дотрагивайся до крашеной двери

сĕртĕн

2.
тереться
сĕртĕннипе тивсе кай — загореться от трения
машина пайĕсем сĕртĕннипе çийĕнсе пĕтнĕ — детали машин износились от трения

сĕртĕн

3.
тереться, растираться, натираться
кремпа сĕртĕн — натереться кремом
мунчалапа сĕртĕн — тереться мочалкой
çăвăнсан алшăллипе сĕртĕн — растираться полотенцем после умывания

сĕртĕн

4.
вертеться
тереться, околачиваться около кого-л. прост.
пысăккисем çумĕнче сĕртĕнсе çӳре — вертеться около взрослых (о детях)

сĕртĕн

5.
прижиматься, ласкаться, ластиться, тереться
кушак ура çумне сĕртĕнкелет — кошка трется у ног

сĕртĕнтер

понуд. от сĕртĕн

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

сĕр

мазать, умазать, смазать
атта сĕртĕм — сапоги смазал
сĕрсе кӳрт — втирать
сĕртĕн — касаться

сĕртĕн

касаться
дотронуться
епĕ ăна пурнене те сĕртĕнмерĕм — я не коснулся его пальцем
урапа кĕтессе сĕртĕнчĕ — колесо зацепилось за угол
ăна кăшт сĕртĕнме те çук, макăрать — его нельзя чуть тронуть, заплачет
сĕртĕнкеле — дотрагиваться

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

сĕртĕн

(-_дэ̆н'), касаться, тереться. N. Пĕр-пĕрне сĕртĕнсе тивсе кайнă (загорелись спички).

çатан-ешчĕк

плетенка. Чертаг. Якейк. Çатан ешчĕке сĕрсе ларттăрн-и, сĕртĕн-и? НАК. Туя кӳлсе кайма кӳмесене çатан-ешчĕксене çыв çĕрсе лартаççĕ.

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

прикасаться

к кому, к чему несов., прикоснуться сов, кӑшт сĕртĕн, тӗртӗн, тĕкĕн, тив.

притрагиваться

к кому, к чему несов., притронуться сов. 1. сӗртӗн; тĕртен, тĕкĕн, пырса сĕртĕн; 2. астивсе пăх, тутанса пӑх, сыпса пăх.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

втереться

сов. 1. сĕрĕнсе (е сăртăнса) кĕр; втереться в кожу ӳт ăшне сĕрĕнсе кĕр; 2. разг. (пробраться куда-л.) хĕсĕнсе кĕр, сĕртĕн, хĕрĕн; втереться в толпу ушкăн хушшине хĕсĕнсе кĕр; втереться в чужую компанию ют ушкăна çулăх; ◇ втереться и доверие шанчăка кĕр.

дотронуться

сов. до кого-чего, чем тив, тыт, тĕкĕн, сĕртĕн; дотронуться до руки алла тĕкĕн.

задеть

сов. кого-что 1. (коснуться, зацепить) сĕртĕн, перĕн, лек, лектер, çаклан; сетка задела за сучок сетка туратран çакланчĕ; задеть ногой за порог алăк янахĕнчен такăн; 2. (коснуться в разговоре) асăнса ирт; 3. перен. (возбудить чувство, затронуть) тив, тиврет; ыраттар; задеть самолюбие кăмăла хуç; его слова сильно задели меня унăн сăмахĕсем манăн чуна кайса тиврĕç; 4. перен. разг. (обидеть, оскорбить) кӳрентер, пăшăрхантар; ◇ задеть за живое см. живой.

касаться

несов. кого-чего 1. (дотрагиваться) тĕкĕн, сĕртĕн; 2. перен. (затрагивать) асăн, хускат (калаçура, çырура); перен. (иметь отношение) тив, тĕкĕн; пирки, çинчен; это касается тебя ку сана тивет; это меня не касается ку мана нихăш енчен те пырса тĕкĕнмест; что касается... ...илес пулсан.

потрогать

сов. кого-что тĕкĕн, тив, сĕртĕн, сĕртĕнсе (е тытса) пăх.

прикоснуться

сов. к кому-чему, чем перен. тĕртĕн, тĕкĕн, тив, сĕртĕн; прикоснуться пальцем пӳрнепе тĕкĕн.

притронуться

сов. к кому-чему тĕкĕн, сĕртĕн, тĕртĕн; 2. к чему (попробовать, отведать) тутанса пăх, тĕкĕнсе пăх; не притронуться к гостинцам кучченеçе тĕкĕнсе те ан пăх.

соприкасаться

несов. 1. (дотрагиваться) тĕкĕн, сĕртĕн, перĕн; соприкасаться лбами çамкапа çамка сĕртĕн; 2. (иметь смежные границы) юнашар пул, çыпçăн, тĕкĕн, чикĕлен; наш сад соприкасается с лесом пирĕн сад вăрманпа чикĕленсе тăрать; 3. перен. (быть связанным с чем-л.) çыхăн, перĕн, тĕкĕн; наши интересы ни в чём не соприкасаются пирĕн интерессем пĕртте çыхăнса тăмаççĕ; 4. перен. (сталкиваться) хутшăн, тĕл пул; соприкасаться с разными людьми тĕрлĕ çынсемпе тĕл пул.

тереться

несов. разг. 1. чем сĕртĕн, сăтăрăн, шăлăн, сĕркелен; тереться полотенцем питшăллипе шăлăн; 2. перен. (около, среди кого-чего-л.) çапкаланса (е сĕркеленсе, явăнса) çӳре, явăн.

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

сĕртĕн

аллуна хур. Çавăн чухне Ун патне Вăл сĕртĕнтĕр (аллине хутăр) тесе çамрăк ачасене илсе пынă [Господа 1890:111].

Çавăн пекех пăхăр: