Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

кăранташ

карандашный
автомат кăранташ — автоматический карандаш
çемçе кăранташ — мягкий карандаш
тĕслĕ кăранташсем — цветные карандаши
кăранташ татăкĕ — огрызок карандаша
кăранташпа çыр — писать карандашом
кăранташ шĕвĕрт — очинить карандаш

шĕвĕрт

1.
острить, делать острым, заострять, точить, затачивать
кăранташ шĕвĕрт — очинить, заточить карандаш
шалча шĕвĕрт — затесать колышек

шĕвĕрт

2. перен. разг.
обманывать, надувать
околпачивать, обжуливать прост.
шĕвĕртсе хăвар — надуть, околпачить

шĕвĕрлет

то же, что шĕвĕрт 1.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

шӳрт

шӧрт, делать острым, заострять. Б. Олг., В. Олг., Пшкрт.; в других говорах: шӳрет, шĕвĕрт.

шĕвĕрт

сделать острым, остроконечным, заострить. Бгтр. Кĕпер çине çитсен, пилеш патаксене шĕвĕртрĕç, тет те, çĕре чиксе хочĕç, тет. Орау. Ĕлĕк çынсене шĕвĕртнĕ юпа çине лартса асаплантарнă (сажали на кол), тет. N. Лашине шĕвĕртнĕ, сделал тощею, костлявою (или: сăрăхтарнă). Кан. Лаши сасартăк иртсе каякан пăрахут сассине илтсе, пĕр самант хăлхине шĕвĕртсе тăратрĕ те, шур пӳртелле кĕрсе каякан хăйĕн çамрăк хуçи çине пăхса юлчĕ. || Точить. N. Кăранташ шĕвĕрт-ха. || Обманывать, надувать. Икково. Шĕвĕртсе хăвартăмăр. Ib. Шĕвĕртрĕмĕр вĕсене. Мы их обдули, надули. КС. Çав тарçă хуçине шĕвĕртсе хăварчĕ, надул. N. Мана ахалех шĕвĕртсе хăвараççĕ. Капк. Икровсем шĕвĕртсе хăварма та пултарĕç. Орау. Ачана шĕвĕртсе хăварчĕç, обманули. Кан. Шĕвĕртсе эрех илсе пыраççĕ те, килте хаклă хакпа ярантараççĕ. || Поощрять чему-либо. (“В результате своих поступков пускающийся на поощряемое может оказаться в комичном положени“). Городище Б.

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

острить

1. что несов. шĕвĕрт, ҫивӗчлет, вӗҫле.

чинить

что несов., починить (к 1 знач.), очинить (ко 2 знач.) сов. 1. юса, тӳрлет, сипле; 2. шĕвĕрт (кăранташ).

точить

-чу что несов. 1. хăйра, çивĕчлет (пуртă), шĕвĕрт (кăранташ), лапаткала (çава); 2. токарнăй станокпа çавăрса ту (сĕтел ӳрисене); 3. кишĕкле (шăши тырра); точить зубы на кого-либо кама та пулин юнаса çӳре.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

заострить

сов. что 1. шĕвĕрт; хăйра, çивĕчлет; заострить карандаш кăранташ шĕвĕрт; заострить нож çĕçĕ хăйра; 2. перен. çивĕчле, çивĕччĕн ларт, палăрт, вăйлăн палăрт; заострить вопрос ыйтăва çивĕччĕн ларт; заострить мысль шухăша вăйлăн палăрт.

затесать

сов. что 1. варта, ил; шĕвĕрт; затесать кол шалча шĕвĕрт; 2. (сделать зарубку) карт, картла, карт ту.

заточить

сов. что, разг. (сделать острым) шĕвĕрт (сăм. кăранташа), çивĕчле, хăйра (сăм. çĕççе).

зачинить

сов. что, разг. 1. (напр. крышу) тӳрлет, юса (çурт-йĕр); (одежду) сапла, сапласа ларт (тумтир); 2. (заострить) шĕвĕрт (кăранташ).

наточить

сов. что, чего хăйра, çивĕчле; (карандаш) шĕвĕрт; наточить бритву бритва хăйра (е çивĕчле).

обдуть

сов. 1. что (обвеять) вĕр, вĕрсе тасат, çил вĕртерсе тасат; 2. кого, прост. (обмануть) ултала, ларт, шĕвĕрт.

обжулить

сов. кого, разг. ултала, чике тăршшĕ ларт, шĕвĕрт.

острить

несов. что (заострять) çивĕчлет, вичкĕнлет, шĕвĕрт, вĕçле, вĕçлекелет.

отточить

сов. что 1. (сделать острым) хăйраса çивĕчле (çĕççе); шĕвĕрт, вĕçле (кăранташа); 2. перен. (напр. слово, фразу) çивĕч (е витĕмлĕ) ту (чĕлхене), витĕмлет.

очинить

сов. что шĕвĕрт; очинить карандаш кăранташ шĕвĕрт.

точить

несов. 1. что хăйра, çивĕчле; (карандаш) шĕвĕрт (каранташ); (косу) çупкăçла, лапаткала (çава); точить нож çĕсе хăйра; 2. что (вытачивать) çавăрса ту (станокпа); точить шахматы шахмат çавăрса ту; 3. что (продырявливать, портить) си, шăтар, кăшласа шăтар, кишĕкле (тырра); моль точит сукно кĕве пустава çиет; ржавчина точит железо тутах тимĕре çиет; 4. кого, перен. (мучить) асаплантар, кăшла, хăрт; его точит недуг вăл чирпе асапланать; ◇ точить зубы см. зуб; точить лясы лапăртат, пустуй калаç; точить нож на кого-л. шăл хăйра, усал шухăш тыт (кам пирки те пулин).

чинить

несов. что 1. (исправлять) тӳрлет, юса, сапла; чинить замки çăрасем юса; чинить бельё кĕпе-йĕм сапла; 2. (заострять) шĕвĕрт; чинить карандаш кăранташ шĕвĕрт.

Çавăн пекех пăхăр: