Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

ывăс

2.
доска (кухонная)
аша ывăс çине хурса кас — резать мясо на доске

ывăс

3.
поднос
йĕс ывăс — медный поднос
йывăç ывăс — деревянный поднос
чей ывăсĕ — чайный поднос
ывăс тулли апат-çимĕç — полный поднос снеди

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

тутина

неизв. сл. Качал. Тăп-тăваткал тутина. (Ывăс).

чара

назв. домашней утвари. К. Розанова. N. Чара — чуста çăракан пытăк чашкă, большое деревянное блюдо, в котором замешивают пресное тесто. || Деревянное блюдо. Изамб. Т. Чара. Ăна йывăç тĕпĕнчен тăваççĕ, унта сăра яраççĕ сĕтел çине лартма. N. Чӳклеме пурт варрине сĕтел лартатчĕç, сĕтел çине пысăк чарапа ашне лартатчĕç. И. С. Степ. Чара — большая чашка. Н. Карм. Чара — пысăк тиркĕ. Вир-йал. Шурă сĕтел çинче шурă чара, шурă чарара шур кулач. ТХКА 10. Чара тирки пек ывăс сарлакăш кăмпасем. || N. Ыраш çăнăхне чарине 1 тенкĕ те З8 пуса пур теççĕ, а креçе çăнăхне 1 т. те 40 п. сутатпăр.

шалтăртат

стучать. Чĕлкаш 18. Вĕсене хирĕç, чул çинче шалтăртатса, пушă лавсем кĕнĕ. Сред. Юм. Пит чуптарнă чохне ôрапа шалтăртатать. Н. Карм. Çил арманĕ шалтăртатать. N. Юпи ялтăраса (вар. ялтăраса) тăрать, унки шалтăртатса (вар. шăнкăртатса) тăрать. (Такмак). Букв. 1900. Кил-çуртра кашăк-тирĕк шалтăртатмасăр пулмасть, теççĕ. || Трещать. Альш. Çунаççĕ, çунаççĕ те шалтăртатса анаççĕ куçса (горящие постройки). В. Буян. Кăмакара хăйăсем шалтăртатаççĕ. Чăв.-к. Кăмакара хăйă (лучина) шалтăртатать, вĕсен çунас вăхăчĕ çитнĕ пул. || Шелестеть (о листьях осины). Сред. Юм. Ывăс çӳлçи шалтăртатать. || Рассохнуть. N. Пичке шалтăртатса кайнă (= шалтăрканă). Сред. Юм. Ĕлĕк пит паттăр çӳресе тăрук вăй пĕтсе ватăлса кайнă çынна: шалтăртатса кайнă, теççĕ.

пулса кай

обратиться во что. Ау. † Ай-хай ăшăм ыратат салтак пулса кайнăран. Трхбл. Туйисенчен çĕленсем пулса кайнă. Палки обратились в змей. || Совсем созреть, переспеть. Икково. Ыраш полса кайнă. Рожь более чем поспела. || В игре — итти на выбор к «матке», уговорившись с товарищем назвать себя именами каких-нибудь предметов, при этом играющие приходят парами, и матка, не зная, кому из пришедших принадлĕжит то или другое название, бывает вынуждена выбирать себе товарища наобум. Сред. Юм. Мечĕлле вылянă чохне иккĕн атаман полаççĕ те, ыттисĕм икшерĕн полса кĕреççĕ: пĕри хорăн, тепри ывăс или др. что-нибудь полаççĕ те, атамансĕне: ывăс кирлĕ-и, хорăн кирлĕ-и? теççĕ; атаманĕсем вара йышăнаççĕ: ывăс полни — ывăс ыйтаканни патне, хорăн полни — теприн патне (или наоборот) каять.

ывăс

(ывы̆с), осина. Чертаг., Сред. Юм. и др. Сред. Юм. Ывăс — 1) осина; 2) чулмексем çине витекел хăма: См. воск. См. ăвăс, вус, выс.

ывас

(ывы̆с), деревянный кружок для покрывания посуды. КС., Сред. Юм., Чертаг., Бюрг., Тюрл. Бюрг. Ывăс — савăта витекен япала, Сред. Юм. Сĕт-турăх çине ывăс хупламасан, час шăна кайса туллать (siс!). Тюрл. Хоран ывен. катка ывси (ывзи^ы), || Доска, на которой режут мясо. М. П. Петров. См. усă. Çĕн-Ӳсел. Ывăс — крышка (кружок), по ăвăс — осина, воск.

ывăсă

то же, что ывăс. Хĕн-хур. Çапах та пĕр-пĕр япала: е чашкă, е ывăсă, е çĕçĕ, е кашăк-мĕн хуçăлсан, çĕмĕрĕлсен, çухалсан-тусан, Анушах аяпланă. Охотн. Говядину крошат у нась на дерев. дощечке, так называемом ывыс, с ручкой. Ывысь — по русскому выговору, а по чувашскому — ывăсă. Ст. Яха-к. Хуран ывăсси.

ывсă

(ывзы̆), то же, что ывăс. И. С. Степ. Ывсă. Юрк. Хуранне ывсăпа витеççĕ.

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

поднос

сущ.муж.
ывăс; поставить тарелки на поднос турилккесене ывăс çине ларт

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

чашка

1. чашăк, курка; чайная чашка чей курки, чей чашки; 2. икерчĕ; надколенная чашка чĕркуççи икерчи; 3. ывăс; чашка весов тараса ывси.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

крышка

ж. (сосуда) хупă, хупкăç (савăтăн); (ящика) хупăлча (арчан); (люка) витĕ (нӳхрепĕн); (стола) çи (сĕтелĕн); (котла) ывăс; крышка бидона бидон хуппи; крышка погреба нӳхреп витти.

Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ

патнус

п.в. Сĕтел патне апат-çимĕç йăтса пымалли тата пушаннă чашăк-тирĕке леçмелли хатĕр; ывăс, поднос. Вăл, Мускаври чи чаплă ресторан официантки пек вăр-вар çаврăнса, хăй йăтса килнĕ патнусне сĕтел хĕррине лартрĕ. А.Талвир, 1979, 351 с. Ресторанра, ав, официантсем патнус çине вунă-вунпилĕк турилкке утлантараççĕ. К-н, 1986, 14 /, 8 с. Кăчăк туртсанах чупаççĕ патнуспа хупахçăсем. К.Бельман, 1999, 221 с. — пăхăр патнус (Я-в, 1967, 6 /, 21 с.); йывăç патнус (Х-р, 7.10.1998, 3 с.). — Ашмарин, IX, 134 с.

Çавăн пекех пăхăр: